Перевод: с греческого на все языки

со всех языков на греческий

Со всех языков на:
Греческий
С греческого на:
Все языки
Английский
Немецкий
Русский

γυναῖκες καὶ τ

Толкование Перевод

1 τέκνον

τέκνον, τό, (

A τίκτω,--οὐκ ἔστι μήτηρ ἡ κεκλημένου τέκνου τοκεύς, τροφὸς δὲ.. A.Eu. 658
), child, ἄλοχοι καὶ νήπια τέκνα Il.2.136
, al.; πατρὸς σωφροσύνη μέγιστον τέκνοις παράγγελμα Democr.208
, cf. 222; τέκνα καὶ γυναῖκες Hdt.1.164
, 2.30, SIG569.10 (Cos, iii B.C.), al., Plb.2.58.9, 9.39.3; γυναῖκες καὶ τ. Hdt.6.19, al., Plb.5.78.1 (cf. 10.34.3), SIG633.46 (Milet., ii B.C.), BGU1811.5 (i B.C.), etc.: the sg. is used by Hom. only in voc., as a form of address from elders to their youngers, my son, my child, sts. with masc. Adj., φίλε τέκνον Il.22.84
, Od.2.363, al.: the relat. Pron. or Participle sts. follows in masc. or fem., Pi.Fr. 171, E.Supp.12 sq., Tr. 740:—the word is used in Prose at Cyrene, Berl.Sitzb.1927.160, and Epidaurus, IG42(1).122.82 (iv B.C.), al., but is rarer than παῖς in [dialect] Att. Prose, Lys.2.74, 11.10, 12.96, D.11.9, Din.1.109; freq. in X., Lac. 1.8, al., also Arist., Pol. 1253b7, al., and later, PPetr.3p.237 (iii B.C.), PCair.Zen.620.9 (iii B.C.), LXX Ge.3.16, al., PAmh.2.35.55 (ii B.C.), Plb. (v. supr.); rare in Com. exc. in paratragoedic passages, Ar. Ach. 891, al.; in Trag. it is generally used with espec. reference to the mother, ὦ τέκνον Νηρῇδος, ὦ παῖ Πηλέως E.IA 896
(troch.); Ἀγαμέμνονος παῖ (sic codd.) καὶ Κλυταιμήστρας τέκνον Id.IT 238
.

2 of animals, young, Od.16.217, Il.2.311, 12.170, al., A.Th. 292 (lyr.), Hdt. 2.66, 3.102, 109, X.Cyr.4.1.17, Arist.GA 753a8, etc.

3 metaph., flowers are γαίας τέκνα A.Pers. 618
; birds αἰθέρος τέκνα E.El. 897
; frogs λιμναῖα κρηνῶν τ. Ar.Ra. 211, etc. [The penult. is long in Hom.; it is occasionally long in Trag.(e.g. S.Ph. 249, 260, 875, 914), but much more freq. short, as always in old Com., e.g.Ar.Lys.7, Th. 469, al., except in mock Tragic passages, e.g.Ar.V. 1518 (lyr.); but sts. long in later Com., Antiph.163.6.]

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > τέκνον
2 ὑβρίζω

ὑβρίζω, Od.18.381, etc., [dialect] Dor. [suff] ὑᾰλ-ίσδω Theoc. 14.9: [tense] fut. [dialect] Att.

A - ιῶ D. 21.221
, ([etym.] ἐν-) prob. in Ar.Th. 720 (- ίσεις cod. R): [tense] aor. ὕβρισα Hdt. 6.87
, S.Aj. 560, etc.: [tense] pf. ὕβρικα Ar.Lys. 400
, D.21.128: [tense] plpf. ὑβρίκειν Id.3.14
:—[voice] Med., [tense] fut. ὑβριοῦμαι Ar.Ec. 666
(anap.):—[voice] Pass., [tense] fut. ὑβρισθήσομαι D.21.222
: [tense] aor. ὑβρίσθην S.Aj. 367
, Pl.Lg. 885a: [tense] pf. ὕβρισμαι E.Cyc. 665
, etc.: ([etym.] ὕβρις):—wax wanton, run riot, in the use of superior strength or power, or in sensual indulgence, ὑβρίζοντες ὑπερφιάλως δοκέουσι δαίνυσθαι κατὰ δῶμα Od.1.227
; ὑβρίζοντες ἀτάσθαλα μηχανόωνται 3.207
, 17.588; ἀλλὰ μάλ' ὑβρίζεις 18.381
; ὁππότ' ἀνὴρ ἄδικος καὶ ἀτάσθαλος.. ὑβρίζῃ πλούτῳ κεκορημένος Thgn. 751
; ἐνταῦθα νῦν ὕβριζε A.Pr.82
, cf. S.Ant. 480, etc.; esp. of lust, X.Mem.2.1.30; opp. σωφρονεῖν, Id.Cyr.8.1.30, Antipho 4.4.2.

2 of over-fed asses, neigh or bray and prance about, ὑβρίζοντες οἱ ὄνοι ἐτάρασσον τὴν ἵππον Hdt.4.129
; of horses, X.Cyr.7.5.62; of elephants, Ael.NA10.10.

3 of plants, run riot, grow rank and luxuriant, Thphr.HP2.7.6, CP3.15.4.

4 metaph., of a river that swept away and drowned a horse, Hdt.1.189; so γῆ ὕβριστο had been carried away by river-floods, Emp.(?) 154.

II trans., ὑ. τινά treat him despitefully, outrage, insult, maltreat, ἡμέας ὑβρίζοντες ἀτάσθαλα μηχανόωντο (v. infr. 2) Il.11.695; ὑ. τοὺς ὑβρίζοντας χρεών A.Pr. 970
; ὑ. γυναῖκα τὴν ἑαυτοῦ And.4.15
; με, ἐμέ, S.Ant. 840 (lyr.), Lys.1.4; τὰς νήσους Isoc.8.99
: more freq. (esp. in Prose) ὑ. εἴς τινα (s) commit an outrage upon or towards him (them), E.Ph. 620 (troch.), Hipp. 1073, Ar.Pl. 899; ὑ. εἰς (dub. l.) τοὺς θεούς Id.Nu. 1506
; εἰς σὲ καὶ τὴν σὴν γυναῖκα Lys.1.16
; εἰς τὰς πατρίδας Isoc.4.111
; εἰς ταύτην τὴν παροιμίαν Pl.Smp. 174b
(acc. to Luc.Sol.10, ὑ. τινά was to do one a personal injury, ὑ, εἴς τινα to injure that which belongs to one; but the distinction was not observed): also ὑ. ἐν κακοῖσιν A.Ag. 1612
, cf. S.Aj. 1151.

2 freq. c. acc. cogn., ὑ. ὕβριν A.Supp. 880
(lyr.); ὕβρεις E.Ba. 247
; ὕβριν ἐς ἡμᾶς ὑ. Id.IA 961
, cf. Heracl.18; ὕ. ὑβρίζεις ἐπὶ θανοῦσι τοῖς ἐμοῖς Id.HF 708
; ὕβρεις ἃς κατὰ τὴν ἀγορὰν ὕβριζεν D.22.68
: with neut. Adj., ὑ. τάδε commit these outrages, Hdt.3.118; ὑ. τἄλλα Ar.Lys. 400
; ὅσα περὶ θεοὺς ὑ. τις Pl.Lg. 885b
, cf. 761e: and with other Nouns, τῶν ἀδικημάτων.., τῶν ἐς Ἀθηναίους ὕβρισαν Hdt.6.87
(so prob. θεοὶ τεισαίατο λώβην, ἣν οἵδ' ὑβρίζοντες ἀτάσθαλα μηχανόωνται (v. supr. 11.1) Od. 20.170): and c. dupl. acc., τοιαῦτα ὑ. τινά S.El. 613
; τίνος δέ σ' οὕνεχ' ὕβρισ' Αἴγισθος τάδε; E.El. 266
, cf. Pl.Smp. 222a, X.An.6.4.2, Cyr.5.2.28:—[voice] Pass., ὕβριν ὑβρισθείς E.Ba. 1297
, cf. D.23.121; τάλαιν' ἐγὼ τῆς ὕβρεος ἧς ὑβρίζομαι Ar.Pl. 1044
; ὧν δ' εἰς τὸ σῶμα ὑβρίσθαι φημί D.21.25
.

3 in legal sense, commit a physical outrage on one (cf. ὕβρις 11.2
,3), Lys.14.26, 24.18,Fr.44, D.21.6 ([voice] Pass.), etc.; so later, ἐμὲ δέ, ἐὰν δύνῃ, καὶ ὕβριζε καὶ ἄπαγε PCair.Zen.454.9
(iii B. C.), cf. PEnteux.79.7, al. (iii B. C.); γυναῖκες καὶ παῖδες ὑβρίζονται Th.8.74
; ὑβρισθῆναι βίᾳ Pl.Lg. 874c
; τὰς γνάθους ὑβρισμένη mauled on the cheeks, Ar.Th. 903; ὑβριζομένους ἀποθανεῖν to die of ill-treatment, X. An.3.1.13; ὑβρίσθαι to be mutilated, of eunuchs, Id.Cyr.5.4.35: of acts,
τὰ ὑβρισμένα
outrages, Lys.3.7
.

4 [tense] pf. part. [voice] Pass., of things, arrogant, ostentatious, σημεῖ' ἔχων ὑβρισμένα E.Ph. 1112
; στολὴ οὐδέν τι ὑβρισμένη X.Cyr.2.4.5
.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ὑβρίζω
3 βρυαλίζων

βρυαλίζων

Grammatical information: v.

Meaning: διαρρήσσων H.

Derivatives: βρυαλιγμόν ψόφον, ἦχον and βρυαλίκται πολεμικοὶ ὀρχησταί `μενέδουποι' Ἴβυκος καὶ Στησίχορος H. Further Λακωνικὰ ὀρχήματα διὰ Μαλέας... καὶ βρυάλιχα..., προσωρχοῦντο δε γυναῖκες καὶ Α᾽πὸλλωνι (Poll. 4,104); βρυλλιχισται [read βρυαλ-] οἱ αἰσχρὰ προσωπεῖα περιτιθέμενοι γυναικεῖα καὶ ὕμνους ᾄδοντες H.; βρυδάλιχα (read βρυάλιχα?; ms. - ίχα) πρόσωπον γυναικεῖον H. (further corrupt).

Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]

Etymology: From *βρύαλος (-η, - ον), itself from βρύω (s. v.), but its meaning does not fit well. On the meaning one compares βρυάσομαι ἀναβακχεύσομαι μετά τινος κινήσεως H. Probably a Pre-Gr. word. - Fur 174 also cites βρυανιῶν μετεωριζόμενος καὶ κορωνιὼν H.

Page in Frisk: 1,272

Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > βρυαλίζων
4 οἰκέτης

οἰκέτης, ὁ, der Hausbewohner, Hausgenosse; Aesch. Ag. 715 Ch. 726; εἴ του φίλων βλέψειεν οἰκετῶν δέμας, Soph. Trach. 904; Her. 8, 106, wo er nachher dafür τὰ τέκνα καὶ τὴν γυναῖκα setzt, vgl. 144, wie Xen. Cyr. 4, 2, 2 u. Schol. Plat. Rep. V, 246. – Gew. Diener, Haussklave, Soph. O. R. 1114 O. C. 335; εἶχον οἰκέτην βίον, Eur. Ion 1373; so Ar. Nubb. 5 u. öfter; so Her. 6, 137. 7, 170; γυναῖκες καὶ οἰκέται, Thuc. 2, 4; Plat. oft, Legg. VIII, 848 a ἓν μὲν μέρος τοῖς ἐλευϑέροις, ἓν δὲ τοῖς το ύτων οἰκέταις, vgl. Theaet. 172 d; auch vrbdt er οἰκέτας τε καὶ δούλους, Legg. VI, 763 a; Xen. u. Folgde; Pol. setzt ἐξ ἀνάγκης hinzu, 39, 2, 4. Vgl. noch Ath. VI, 267 b u. Thom. Mag. v. δοὖλος.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > οἰκέτης
5 παιδίον

παιδίον, ου, τό (Hdt., Aristoph.+) dim. of παῖς (Reader, Polemo 274, w. ref. to Hippocr., Sept. 5 and Philo, Op. 105: a very young child ‘up to seven years’; B-D-F §111, 3; Mlt.-H. 345).

① a child, normally below the age of puberty, child

ⓐ very young child, infant, used of boys and girls. Of a newborn child (Diod S 4, 20, 3; Just., D. 34, 2 al. [after Mt 2:8f]; Tat. 33, 3) Lk 2:21 v.l. (eight days old, as Gen 17:12); J 16:21. Infants are fed honey, then milk B 6:17 (cp. Diod S 5, 70, 3 αὗται [αἱ Νύμφαι] δὲ μέλι καὶ γάλα μίσγουσαι τὸ παιδίον [τὸν Δία] ἔθρεψαν.—HUsener [at γάλα b]). Those who are born again have ὡς παιδίων τὴν ψυχήν a soul like that of newborn children B 6:11.—Mt 2:8, 9, 11, 13f, 20f; Lk 1:59, 66, 76, 80; 2:17, 27, 40; Hb 11:23 (cp. Ex 2:2f). GJs 20:3f; 21:3; 22:1 v.l. (for βρέφος); 22:2 v.l. (for παῖς).

ⓑ w. ref. to age (ApcEsdr 4:33, 35 p. 29, 9 and 12 Tdf. παιδίον … γέρων): Mt 18:2, 4f; Mk 9:36f; 10:15; Lk 9:47f; 18:17; 1 Cl 16:3 (Is 53:2). Pl. Mt 11:16; 19:13f; Mk 7:28; 10:13f; Lk 7:32; 18:16 (on Mk 10:14, 15 and parallels s. JBlinzler, Klerusblatt ’44, 90–96). γυναῖκες καὶ παιδία (Num 14:3; Jdth 7:23; 4 Macc 4:9; cp. Jos., Bell. 4, 115) Mt 14:21; 15:38. παιδία … πατέρες … νεανίσκοι 1J 2:14.—B 8:1ab. Of girls Mk 5:39–41; 7:30.

ⓒ w. ref. to relationship; the father is indicated by a gen. (μου as TestJob 39:12; cp. Epict. 4, 1, 141 σου; TestJob 4:5) J 4:49. Pl. Lk 11:7. The child indicated by a gen., w. the father ὁ πατὴρ τοῦ παιδίου Mk 9:24.

② one who is open to instruction, child, fig. ext. of 1 παιδία ταῖς φρεσίν children as far as the mind is concerned 1 Cor 14:20.—W. ref. to their attitude toward the truth (Artem. 2, 69 p. 162, 7: τὰ παιδία ἀληθῆ λέγει• οὐδέπω γὰρ οἶδε ψεύδεσθαι καὶ ἐξαπατᾶν) Mt 18:3.

③ one who is treasured in the way a parent treasures a child, child, fig. ext. of 1

ⓐ of the children of God Hb 2:13f (vs. 13 after Is 8:18, but understood in a NT sense).

ⓑ as a form of familiar address on the part of a respected pers., who feels himself on terms of fatherly intimacy w. those whom he addresses (Cornutus 1 p. 1, 1 ὦ π.; Athen. 13, 47, 584c) 1J 2:18; 3:7 v.l. Used by the risen Christ in addressing his disciples J 21:5.—B. 92. M-M. TW.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > παιδίον
6 θηλυγόνος

θηλῠ-γόνος, ον,

A generating females, Hp.Steril.230; καὶ γυναῖκες καὶ ἄνδρες.. θ. εἰσίν Arist.HA 585b13
; of animals, ib. 573b32, GA 766b32.

II θηλυγόνον, τό, a plant supposed to promote the generation of females, dog-mercury, Mercurialis perennis, Thphr.HP9.18.5; a variety of φύλλον, Dsc.3.125;= λινόζωστις θήλεια, Ps.-Dsc.4.189.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > θηλυγόνος
7 γυνή

γυνή, ἡ, das Weib, genit. γυναικός; γυναικί, γυναῖκα, ὦ γύναι, γυναῖκε, γυναικοῖν, γυναῖκες, γυναικῶν, γυναιξί (ν), γυναῖκας; diese Att. Formen sind zugleich die Homerischen, nur daß sich der dual. bei Homer nicht findet. Accus. τὴν γυνήν Pherecr. bei Bekk. A. 1 p. 86, 13 Etymol. m. 243, 24 Epimer. Hom. Cram. An. Ox. 1 p. 102, 11 (Mein. C. G. 2, 1 p. 295), vgl. Eustath. Iliad. 1, 340 p. 113, 30; vocat. ὦ γυνή Alcaeus comic. in Epimer. Hom. Cramer. An. Ox. 1 p. 102, 13 (Mein. C. G. 2, 2 p. 834); nomin. plur. αἱ γυναί Philippid. ap. Bekk. An. 1 p. 86, 12 (Mein. C. G. 4 p. 467) und Menand. ap. Cram. Epimer. Hom. An. Ox. 1 p. 102, 8 (Mein. C. G. 4 p. 327); accus. τὰς γυνάς poet. in Etymol. m. p. 243, 27. Nomin. γυναίξ oder γύναιξ bei Gramm. Von diesem nomin. ist auch der vocat. γύναι abzuleiten. Entstanden ist γυναίξ aus ΓΥΝΑ-FΙΞ, »Weibsbild«, εἰκών, ἔοικα, εἴκελος, ἴκελος; nach Buttmanns richtiger Bemerkung, Gramm. §. 58. Die einfache Form γυνή bedeutet die »Hervorbringende«, die »Gebärende«, verwandt γόνος, γονή, Plat. Cratyl. p. 414 a, Wurzel ΓΕΝ. Die Sicilischen Dorier sagten γάνα statt γυνή, Gregor. Corinth. Dial. Dor. p. 345. Unzweifelhaft war ΓΑΝ eine ältere Form der Wurzel ΓΕΝ, worauf z. B. auch das perf. γέγαα führt, und das verwandte γαῖα, s. d. W. Die Böoter sagten βάνα oder βανά statt γυνή, Corinna bei Herodian. Π. Μ. Λ. p. 18, 25 Apollon. Pronom. p. 65 a Bekk. (Bergk L. G. ed. 2 p. 948 no 21), Hesych. βάννα; βανῆκας Böotisch = γυναῖκας, Hesych. Unter Vergleichung des Gothischen quinô nimmt Ahrens Dial. Aeol. p. 172 ΓFΑΝΑ als gemeinsame Grundform von γυνή und βανά an. Danach wäre also wohl ΓFΑΝ die älteste nachweisbare Form der Wurzel; oder vielmehr ΙFΑ; denn daß das Ν secundär sei, beweis't schon γέγαα und γαῖα; vgl. κτείνω ΚΤΕΝΊ'Ω ΚΤΑ'Ω, τείνω ΤΕΝΊ'Ω ΤΑ'Ω u. s. w. Das Abfallen des Γ in βανά könnte so wenig befremden wie die Verwandelung des F in Β und das Verschwinden des F in γυνή. Das υ in γυνή ist nicht Umlaut des in γόνος, γονή zum Vorschein kommenden ο, sondern, wie eben auch dies ο, Umlaut des ursprünglichen Vocals der Wurzel, des in βανά, γάνα, γέγαα, γαῖα erhaltenen α. – Was die Bedeutung von γυνή anlangt, so bezeichnet dies Wort: – a) das Weib im Gegensatze zum Manne, ohne Rücksicht auf das Alter und gleichviel ob sie verheirathet ist oder nicht; z. B. Hom. Iliad. 15, 683 πολέες τέ ἑ ϑηήσαντο ἀνέρες ἠδὲ γυναῖκες; 17, 435 στήλη, ἥ τ' ἐπὶ τύμβῳ ἀνέρος ἑστήκῃ τεϑνηότος ἠὲ γυναικός; Odyss. 15, 168 οἱ δ' ἰύζοντες ἕποντο ἀνέρες ἠδὲ γυναῖκες; 6, 161 οὐ γάρ πω τοῐον εἶδον βροτὸν ὀφϑαλμοῖσιν, οὔτ' ἄνδρ' οὔτε γυναῖκα; 13, 308 μηδέ τῳ ἐκφάσϑαι μήτ' ἀνδρῶν μήτε γυναικῶν; Iliad. 24, 698. 708 Odyss. 19, 468. 21, 323; Herodot. 8, 88 οἱ μὲν ἄνδρες γεγόνασί μοι γυναῖκες, αἱδὲ γυναῖκες ἄνδρες. Pleonastisch Hom. ϑηλύτεραι γυναῖκες, Iliad. 8, 520 Od. 11, 386. 434. 15, 422. 23, 166. 24, 202. Mit Substantiven adjectivisch verbunden: γυνὴ ταμίη Odyss. 2, 345 Iliad. 6, 390, γυνὴ ἀλετρίς Odyss. 20, 105, γυνὴ Σικελὴ γρηΰς Odyss. 24, 211, δμωαὶ γυναῖκες Odyss. 7, 103 Iliad. 9, 477. Ohne δμωαί allein γυναῖκες die Mägde Odyss. 19, 497. 2, 108. 17, 319. Ohne Zusatz bezeichnet Odyss. 16, 334 γυναικί die Penelope, welche vs. 332 und 337 mit Nachdruck βασίλεια genannt wird, wie vs. 335 ihr Haus δόμος ϑείου βασιλῆος heißt. – b) das sterbliche Weib im Gegensatze zur Göttinn; z. B. Hom. Iliad. 11, 688 γυνὴ ἐικυῖα ϑεῇσιν, Iliad. 14, 315 οὐ γάρ πώ ποτέ μ' ὧδε ϑεᾶς ἔρος οὐδὲ γυναικὸς ϑυμὸν ἐνὶ στήϑεσσι περιπροχυϑεὶς ἐδάμασσεν; 16, 176 γυνὴ ϑεῷ εὐνηϑεῖσα; Odyss. 10, 228 ἔνδον γάρ τις ἐποιχομένη ἱστὸν καλὸν ἀοιδιάει ἢ ϑεὸς ἠὲ γυνή. Ausdrücklich ϑνητός hinzugefügt Odyss. 11, 244 ϑεὸν ϑνητήν τε γυναῖκα; Iliad. 20, 305 ὃν Κρονίδης περὶ πάντων φίλατο παίδων, οἳ ἕϑεν ἐξεγένοντο γυναικῶν τε ϑνητάων. – c) die verheirathete Frar die Ehefrau; Odyss. 6, 184 οὐ μὲν γὰρ τοῦ γε κρεῖσσον καὶ ἄρειον, ἢ ὅϑ' ὁμοφρονέοντε νοήμασιν οἶκον ἔχητον ἀνὴρ ἠδὲ γυνή; 11, 444 ἀλλ' οὐ σοί γ', Ὀδυσεῠ, φόνος ἔσσεται ἔκ γε γυναικός· λίην γὰρ πινυτή τε, καὶ εὖ φρεσὶ μήδεα οἶδεν, κούρη 'Ικαρίοιο περίφρων Πηνελόπεια; 1, 433; 19, 165 ὦ γύναι αἰδοίη Λαερτιάδεω Ὀδυσῆος ; Iliad. 6, 160 γυνὴ Προίτου; vs. 460 Ἕκτορος ἥδε γυνή; Odyss. 8, 523 ὡς δὲ γυνὴ κλαίῃσι φίλον πόσιν ἀμφιπεσοῦσα; γυνὴ δέσποινα Odyss. 7, 347; γυνὴ μήτηρ Theocrit. 27, 64; Odyss. 21, 72 ἀλλ' ἐμὲ ἱέμενοι γῆμαι ϑέσϑαι τε γυναῖκα, Homerische Figur, γῆμαι und ϑέσϑαι γυναῖκα stehn παραλλήλως; 15, 241 ἔνϑα δ' ἔγημε γυναῖκα καὶ ὑψερεφὲς ϑέτο δῶμα; 14, 211 ἠγαγόμην δὲ γυναῖκα πολυκλήρων ἀνϑρώπων, ich heirathete eine Frau aus einer reichen Familie; 15, 237 κασιγνήτῳ δὲ γυναῖκα ἠγάγετο πρὸς δώματα; Iliad. 9, 394 Πηλεύς ϑήν μοι ἔπειτα γυναῖκά γε μάσσεται αὐτός, var. lect. γαμέσσεται; Odyss. 9, 199 οὕνεκά μιν σὺν παιδὶ περισχόμεϑ' ἠδὲ γυναικὶ ἁζόμενοι; iliad. 8, 57 μέμασαν δὲ καὶ ὧς ὑσμῖνι μάχεσϑαι, χρειοῖ ἀναγκαίῃ, πρό τε παίδων καὶ πρὸ γυναικῶν; 4, 162 σύν τε μεγάλῳ ἀπέτισαν, σὺν σφῇσιν κεφαλῇσι γυναιξί τε καὶ τεκέεσσιν; Odyss. 13, 44 ὑμεῖς δ' αὖϑι μένοντες ἐυφραίνοιτε γυναῖκας κουριδίας καὶ τέκνα; Iliad. 10, 422 Odyss. 12, 42; γύναι Anrede des Ehemannes an seine Frau Odyss. 4, 148. 266. 8, 424, feierlicher ὦ γύναι 18, 259. Gegensatz ἑταίρα Isae. 3, 13; daselbst 14 γαμετὰς γυναῖκας und αἱ γαμεταὶ γυναῖκες; – γυναῖκες Kebsweiber, Beischläferinnen, im Gegensatz zur Ehefrau, Iliad. 24, 497; – Gegensatz παρϑέ νος Xen. An. 3, 2, 25 Theocr. 27, 63; γυναῖκας καὶ κόρας Xen. An. 4, 5, 9, vgl. Theocrit. 27, 64. – Auch von Thieren, Weibchen, Arist. Pol. 2, 3; Ath. XIII, 559 a. – Eigenthümlich γυναῖκά τε ϑήσατο μαζόν Il. 24, 58, wo μαζόν als nähere Bestimmung zu γυναῖκα gesetzt ist; Scholl. Aristonic. ἡ διπλῆ, ὅτι ἀντὶ τοῦ γυναικὸς μαζόν. Ὁμηρικὸν δὲ τὸ ἔϑος· »ἃς τὴν μὲν πρύμνην ἄμφεπε ( Iliad. 16, 124)«; vgl. Friedlaend. Aristonic. (Schematol.) p. 20.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > γυνή
8 τέ

τέ (Hom.+) enclitic particle (in the NT never elided to τʼ. In Mt three times, in Luke’s gosp. nine times, in John’s gosp. three times [‘always textually contestable’ B-D-F §443, 1], in Paul [quite predom. in Ro] more than twenty times, scarcely less oft. in Hb, in 1 Cl forty-three times, in Dg seven times, in Js twice, once each in Jd, Rv, 2 Cl, B. It is not found at all in Mk, Gal, Col, 1 and 2 Th, 1 and 2 Ti, Tit, 1, 2 and 3 J, 1 and 2 Pt, GJs. By far most freq. [about 150 times] in Ac (cp. the frequent usage in Polyb.). The ms. tradition oft. confuses τέ and δέ.—B-D-F §443f; Rdm.² p. 5f, 37; Rob. index. p. 1285; Mlt.-Turner 338.

① marker of close relationship between sequential states or events, and likewise, and so, so (B-D-F §443, 3; TestJob 24:1; 53:5; Just., A II, 4, 2) ἑτέροις τε λόγοις πλείοσιν διεμαρτύρατο and likewise … Ac 2:40 (here D has the poorer rdg. δέ). κατενύγησαν τὴν καρδίαν, εἶπόν τε …, and so they said vs. 37.—J 4:42; 6:18; Ac 4:33; 5:19, 35; 6:7, 12f al.; Ro 2:19; Hb 12:2; Jd 6.—The use of τέ to introduce a parenthesis is scarcely admissible; δέ is to be preferred: Ac 1:15; 4:13 (s. B-D-F §443, 1; 447, 7).

② marker of connection between coordinate nonsequential items

ⓐ used alone, and: τέ thus connects single concepts, parts of clauses, or words (Just., A II, 11, 4; s. Kühner-G. II 241; Schwyzer II 574–76; Denniston 497–503) ἐν ἀγάπῃ πνεύματί τε πραΰτητος 1 Cor 4:21. θεοῦ ῥῆμα δυνάμεις τε μέλλοντος αἰῶνος Hb 6:5. Cp. 9:1. ἔκλασεν ἄρτον ὕδωρ τε προσήνεγκεν AcPl Ha 4, 4; relative clause ἅ τε Ἀριστίων … λέγουσιν Papias (2:4). Participles: συναχθέντες συμβούλιόν τε λαβόντες Mt 28:12; φοβούμενος τὸν θεὸν μαρτυρούμενός τε Ac 10:22; cp. Mt 27:48; Ac 2:33; 20:11; 28:23a; Hb 1:3; 6:4. Infinitives: ἁρπάσαι αὐτὸν ἐκ μέσου αὐτῶν ἄγειν τε Ac 23:10; cp. 11:26; 24:23; 27:21b; Eph 3:19.

ⓑ τὲ … τέ, used as connecter of sentences and parts of sentences that are closely related to each other as … so, not only … but also (Kühner-G. II 243; Schwyzer II 573f; Denniston 503–5; Jos., Ant. 1, 92) μάρτυρα ὧν τε εἶδές με ὧν τε ὀφθήσομαί σοι Ac 26:16 (on the constr. s. ὁράω A1b). ἐάν τε γὰρ ζῶμεν, τῷ κυρίῳ ζῶμεν, ἐάν τε ἀποθνῄσκωμεν, τῷ κυρίῳ ἀποθνῄσκομεν for just as when we live, we live to the Lord, so also when we die, we die to the Lord Ro 14:8a. ἐάν τε οὖν ζῶμεν ἐάν τε ἀποθνῄσκωμεν, τοῦ κυρίου ἐσμέν so, not only if we live, but also if we die (i.e. whether we live or die) we belong to the Lord vs. 8b. Cp. Ac 2:46; 17:4; 26:10. τε γάρ ‘for the fact is that’ is one way of rendering this combination (X., Mem. 1, 1, 3; Just., D. 3, 5; Ath. 2, 4) Ro 1:26; 7:7; Hb 2:11.

ⓒ w. the same mng. τὲ … καί (Jos., Bell. 2, 142, Ant. 1, 9) and τὲ καί

α. connecting concepts, usu. of the same kind or corresponding as opposites. In these uses τὲ καί can oft. be translated simply and: δῶρά τε καὶ θυσίας Hb 5:1. δεήσεις τε καὶ ἱκετηρίας vs. 7. ὀνειδισμοῖς τε καὶ θλίψεσιν 10:33. φόβητρά τε καὶ σημεῖα Lk 21:11b. Cp. 22:66; Ac 4:27; 26:3. ποιεῖν τε καὶ διδάσκειν Ac 1:1. ἀσφαλῆ τε καὶ βεβαίαν Hb 6:19. πάντῃ τε καὶ πανταχοῦ Ac 24:3. ὑμῶν τε καὶ ἐμοῦ Ro 1:12; cp. 1 Cor 1:2 v.l. παρά τε σοῦ κἀκείνων AcPlCor 1:5. πονηρούς τε καὶ ἀγαθούς Mt 22:10. ἄνδρες τε καὶ γυναῖκες Ac 8:12; 9:2; 22:4. Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησιν 1 Cor 1:24. μικρῷ τε καὶ μεγάλῳ Ac 26:22a. When used w. a noun that has the art. τέ comes after the latter: ὅ τε στρατηγὸς … καὶ οἱ ἀρχιερεῖς Ac 5:24; cp. Lk 23:12; J 2:15; Ac 8:38; 17:10; 27:1; Hb 2:11. ἰχῶράς τε καὶ σκώληκας Papias (3:2). ψαλμῶν τε … καὶ ᾠδῶν AcPl Ha 7, 11.—τέ can be followed by more than one καί (Ar. 3, 1 ἡλίου τε καὶ σελήνης καὶ τῶν λοιπῶν στοιχείων; 4:1 ἀφθαρτός τε καὶ ἀναλλοίωτος καὶ ἀόρατος; Just., D. 126, 5; Libanius, Or. 2 p. 256, 6 F.) τήν τε Μαριὰμ καὶ τὸν Ἰωσὴφ καὶ τὸ βρέφος Lk 2:16. ἐσθίειν τε καὶ πίνειν καὶ μεθύσκεσθαι 12:45. Cp. Ac 1:8, 13; Hb 2:4; 9:2.—In 1 Cor 1:30 τὲ καί connects the second and third members of a series, and another καί joins the fourth one. Sim. Hb 11:32. τὲ καί doubled: Ἕλλησίν τε καὶ βαρβάροις, σοφοῖς τε καὶ ἀνοήτοις Ro 1:14. θηρίων τε καὶ πετεινῶν ἑρπετῶν τε καὶ ἐναλίων Js 3:7.—τὲ καὶ … τέ: ἐνώπιον ἐθνῶν τε καὶ βασιλέων υἱῶν τε Ἰσραήλ Ac 9:15. Cp. 26:10f. The τὲ καὶ … τὲ … καί of vs. 20 seems to be due to a textual error.

β. infrequently connecting whole sentences (Mayser II/3, 160; 163f; 165) ἠνεῴχθησάν τε αἱ θύραι, καὶ πάντων τὰ δεσμὰ ἀνέθη Ac 16:26 v.l. καὶ …, καὶ … τὲ …, καί 2:2–4 v.l. τὲ …, καὶ …, καί 21:30.—On εἴτε s. εἰ 6o. On μήτε s. that entry.

③ marker w. ascensive stress and serving without copulative force, even ἐάν τε γὰρ περισσότερόν τι καυχήσωμαι for suppose I (even) do boast a little too much (Goodsp.) 2 Cor 10:8; cp. Ro 7:7 (on Hellen. developments s. Rdm.² 5f; B-D-F §443, 3: w. suggestion of probable suppression of a second τε).—CRuigh, Antour de τέ epique, études sur la syntax grecque, Amsterdam ’70.—DELG. M-M. EDNT.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > τέ
9 χράω

χράω (A), used in [dialect] Ep. only in [tense] aor. 2,

A fall upon, attack, assail, c. dat. pers., στυγερὸς δέ οἱ ἔχραε δαίμων Od.5.396
; τίς τοι κακὸς ἔχραε δαίμων; 10.64
; so ἠϊθέοις οὐκ ἔστι τόσος πόνος, ὁππόσος ἡμῖν.. ἔχραε AP5.296
(Agath.): cf. ἐπιχράω (B).

II c. acc. rei, inflict upon a person, κακὸν δέ οἱ ἔχραε κοῖτον Nic.Th. 315
.

III c. inf., conceive a desire to.., τίπτε σὸς υἱὸς ἐμὸν ῥόον ἔχραε κήδειν ἐξ ἄλλων; why did he want (or needed he) to vex my stream of all others? Il.21.369; μνηστῆρες.., οἳ τόδε δῶμα ἐχράετ' ἐσθιέμεν καὶ πινέμεν ye suitors.., who have become so eager to.., Od.21.69. (For signfs. 1, 11, cf. ζαχρηής; for 111 perh. cf. χρή, κέχρημαι ( χράω (B) C), χρῇ, χρῇς.)

------------------------------------

χράω (B). A. FORMS: [var] contr.

A χρῇ S.El.35
, [dialect] Ion. χρᾷ Hdt.1.62
(also Luc.DMort.3.2); inf. χρᾶν Hdt.8.135
(also Luc.Alex.19); [dialect] Ion. part. χρέων h.Ap. 253
, fem. χρέωσα Hdt.7.111
; [dialect] Ep. χρείων Od.8.79
, h.Ap. 396: [tense] impf. ἔχραον Pi.O.7.92
(v.l. ἔχρεον), A.R.2.454; [ per.] 3sg. ἔχρη Tyrt.3.3
, Hermesian.7.89, ([etym.] ἐξ-) S.OC87: [tense] fut. χρήσω h.Ap. 132
, Hdt.1.19, A.Ag. 1083: [tense] aor. ἔχρησα Hdt.4.156
, etc.:—[voice] Pass., [tense] aor. ἐχρήσθην Id.1.49
, etc.: [tense] pf. κέχρησμαι (v.l. κέχρημαι) Id.4.164, 7.141: [tense] plpf. ἐκέχρηστο (v.l. ἐκέχρητο) Id.2.147, 151, 3.64, etc.:—[voice] Med., χρῶμαι Th.1.126
, etc., [dialect] Ion. χρέομαι Hdt.
, inf. χρέεσθαι 1.157
( χρᾶσθαι ib. 172); part. χρεώμενος 4.151
: [tense] impf. [ per.] 3pl. ἐχρέωντο (v.l. ἐχρέοντο) 4.157, 5.82: [tense] fut. χρήσομαι Od.10.492
, etc.

I in [voice] Act. of the gods and their oracles, proclaim, abs., χρείων μυθήσατο Φοῖβος 8.79
: χρείων ἐκ δάφνης γυάλων ὕπο Παρνησοῖο h.Ap. 396
: c. acc. rei, χρήσω ἀνθρώποισι Διὸς βουλήν ib. 132, cf. Thgn.807, Pi.l.c., Plot.2.9.9; ἡ Πυθίη οἱ χρᾷ τάδε Hdt.1.55
, cf. 4.155; χρῆσεν οἰκιστῆρα Βάττον proclaimed him the colonizer, Pi.P.4.6; also in Trag., ὁ χρήσας A. Eu. 798
; χρήσειν ἔοικεν ἀμφὶ τῶν αὑτῆς κακῶν Id.Ag. 1083
; χρῇ μοι τοιαῦθ' ὁ Φοῖβος S.El.35
; σοὶ δ' οὐκ ἔχρησεν οὐδέν E.Hec. 1268
; χ. φόνον Id.El. 1267
: also c. acc. cogn., χ. χρησμόν Id.Ph. 409
; ὑμνῳδίαν Id. Ion 681
(lyr.): c. inf., warn or direct by oracle, ἔχρησας ὥστε τὸν ξένον μητροκτονεῖν A.Eu. 202
; without ὥστε, ib. 203; χρήσαντ' ἐμοὶ.. ἐκτὸς αἰτίας κακῆς εἶναι that I should be.., Id.Ch. 1030; c. inf. [tense] aor., Ar. V. 159: rare in [dialect] Att. Prose, τάδε ὁ Ἀπόλλων ἔχρησεν IG12.80.10
; τὸν Ἀπόλλω ταύτην τὴν γῆν χρῆσαι οἰκεῖν Th.2.102
; τοῦ θεοῦ χρήσαντος Id.5.32
, cf. Lycurg.99; ἔχρησεν ὁ θεός SIG1044.5
(Halic., iv/iii B. C.); ὁ θεὸς ἔχρησε IG42(1).122.78
(Epid., iv B. C.).

II [voice] Pass., to be declared, proclaimed by an oracle, τίς οὖν ἐχρήσθη; E. Ion 792
; mostly of the oracle delivered, τὰ ἐκ Δελφῶν οὕτω τῷ Κροίσῳ ἐχρήσθη Hdt.1.49
; τὰ χρηστήρια ταῦτά σφι ἐχρήσθη Id.9.94
; ἠπίως χρησθῆναι Id.7.143
; τὸ χρησθέν, τὰ χρησθέντα, the response, Id.1.63, 7.178; ἐν Πυθῶνι χρησθὲν παλαίφατον Pi.O.2.39
; πεύθου τὰ χρησθέντ' S.OT 604
; χρησθὲν αὐτῷ ἐν Νεμέᾳ τοῦτο παθεῖν since it was foretold him by an oracle that.. Th.3.96; ἃ τοῦδ' ἐχρήσθη σώματος which were declared about it, S.OC 355; τὸν κεχρησμένον θάνατον Hdt.4.164
(- χρημ- codd.); τοῦ κακοῦ τοῦ κεχρησμένου Id.7.141
(v.l. -χρημ-): impers., c. inf., καί σφι ἐχρήσθη ἀνέμοισι εὔχεσθαι ib. 178: c. acc. et inf., ἐκέχρηστό σφι.. τοῦτον βασιλεύσειν Id.2.147
; c. inf. [tense] aor., Id.7.220.

III [voice] Med., of the person to whom the response is given, consult a god or oracle, c. dat., ψυχῇ χρησόμενος Θηβαίου Τειρεσίαο Od.10.492
, 565; χ. θεῷ, χρηστηρίοισι, μαντηΐῳ, Hdt.1.47, 53, 157; τῷ θεῷ Aeschin.3.124
; χ. μάντεσι Μούσαις Ar.Av. 724
(anap.), cf. Pl. Lg. 686a; ὅσοι μαντικὴν νομίζοντες οἰωνοῖς χρῶνται X.Mem.1.1.3
; χ. χρηστηρίῳ εἰ .. inquire at the oracle whether.., Hdt.3.57: abs., ὑπέρβη λάϊνον οὐδὸν χρησόμενος Od.8.81
, cf. h.Ap. 252, 292; ἀπέστειλε ἄλλους χρησομένους Hdt.1.46
; οἱ χρώμενοι the consulters, E.Ph. 957; χρωμένῳ ἐν Δελφοῖς Th.1.126
; also χ. περὶ τοῦ πολέμου Hdt.7.220
, cf. 1.85, 4.150, 155, etc.;
κεχρημένος
having inquired of an oracle, Arist.Rh. 1398b33
: c. inf., σωφρονεῖν κεχρημένον being divinely warned to be temperate, A.Pers. 829, cf. Marcellin.Vit. Thuc.6: later simply, receive a divine revelation, Plot.5.3.14.—Hom. has the word in this sense only in Od.: the [voice] Act. only in [tense] pres. part. χρείων ([tense] fut. χρήσω h.Ap. 132
): the [voice] Med. only in part. [tense] fut. χρησόμενος.

B furnish with a thing, in which sense the [tense] pres. was [full] κίχρημι, D.53.12, Plu.Pomp.29; Cret. [ per.] 3sg. κίγχρητι Inscr.Cret.1 xxiii 3
(Phaestus, ii B. C.); Delph. [ per.] 3sg. [tense] pres. subj. κιχρῇ Schwyzer 324.17
(iv B. C.): [tense] aor. χρέη ib.13; [tense] pres. part. κιχρέντε ib.adn. (rarely [full] χρηννύναι, [full] χρηννύω, Thphr.Char.5.10, 10.13: [voice] Med., χρηννυόμεθα PCair.Zen. 304.4
(iii B. C.)): [tense] fut. χρήσω Hdt.3.58
: [tense] aor. ἔχρησα ibid., 6.89, Ar. Th. 219, X.Mem.3.11.18, Lys.19.24, IG12.108.16, etc. ([ per.] 3sg. written ἔκχρησεν IG12(3).1350.4
([place name] Thera)); imper. χρῆσον Ar.Ra. 1159
, Pl. Com.205: [tense] pf. κέχρηκα Men.461
, 598, Plb.29.21.6 ( = D.S.31.10): [tense] plpf. ἐκεχρήκει App.BC2.29
:—[voice] Pass., [tense] pf. κέχρημαι ([etym.] δια-) D.27.11:—[voice] Med., [tense] pres. κίχρᾰμαι Plu.2.534b
; inf. κίχρασθαι Thphr.Char.30.20
: [tense] impf. ἐκιχράμην AP9.584.10
: [tense] aor. ἐχρησάμην, imper. χρῆσαι E.El. 191
(lyr.), etc.:— furnish the use of a thing, i.e. lend, usu. in a friendly way, δανείζω being the word applied to usurers (but χ. = δανείζω in Antipho Soph.54), ll. cc.; οὐ δεδωκώς, ἀλλὰ χρήσας Arist.EN 1162b33
, cf. LXX Ex.11.3; ἡ πειρατικὴ δύναμις χρήσασα ταῖς βασιλικαῖς ὑπηρεσίαις ἑαυτήν Plu.Pomp.24
; χ. τὴν ἑαυτοῦ σχολήν τισι Id.Phil. 13
; χ. τὰν χέρα, in the formula of manumission, IG9(1).189, 194 ([place name] Tithora):—[voice] Med., borrow, τι E.El. 191 (lyr.), Thphr.Char.30.20: abs., χρησαμένη γὰρ ἔνησα καὶ οὐκ ἔχω ἀνταποδοῦναι Batr.186
; πόδας χρήσας, ὄμματα χρησάμενος having lent feet and borrowed eyes, of a blind man carrying a lame one, AP9.13 (Pl.Jun.), cf. Pl.Demod. 384b, 384c.

II = χρηματίζω 111, τοῦ χρέοντος γραμματέως CIG2562.18
(s. v. l., Hierapytna).

------------------------------------

χράομαι. (See also χράω)

C [voice] Med. [full] χράομαι, [dialect] Att. [full] χρῶμαι, χρῇ prob. in Pl.Hp.Mi. 369a, χρῆται Ar.V. 1028
(anap.), etc. (also Trag., A.Ag. 953), χρώμεθα, χρῆσθε, χρῶνται, And.4.6, Pl.La. 194c, Th.1.70, etc.; [dialect] Dor. [full] χρέομαι Sophr.126; [dialect] Ion. χρᾶται Hdt.1.132
, al. (so in later Prose, Iamb. in Nic.p.28 P.); χρέεται v.l. in Hdt.4.50; χρέονται Hp.
Aër.1; χρέωνται Hdt.1.34
, 4.108, al.; χρείωνται Heraclit.104
; opt. χρῴμην, χρῷο Pl. Cri. 45b
, χρῷτο Gorg.Fr.20
, etc.; [dialect] Ion. χρέοιτο Hp.Acut.56
; imper. χρῶ Democr.270
, Ar.Th. 212, Isoc.1.34, [dialect] Ion. χρέο Hp.Steril.230
, Hdt. 1.155 (v.l. χρέω, as in Hp.Acut. (Sp.) 62); [ per.] 3sg. [dialect] Dor. χρηείσθω SIG 1009.7
(Chalcedon, iii/ii B. C.); [ per.] 2pl. χρῆσθε And.1.11
; [ per.] 3pl. χρήσθων Ar.Nu. 439
(s. v.l.; v. infr.111.4b), Th.5.18; χρώσθων IG12.122.5
; [dialect] Dor. χρόνσθω Mnemos.57.208
(Argos, vi B. C.); inf. [dialect] Att. and [dialect] Ion. χρῆσθαι IG12.57.19
, Ar.Av. 1040, Lys.25.20, SIG57.5 (Milet., v B. C.), IG12(5).593 A12 (Ceos, v B. C.); [dialect] Ion. and Hellenistic χρᾶσθαι Hdt. 2.15
, 3.20, al., IG12(5).606.9 (Ceos, iv/iii B. C.), SIG344.50 (Teos, iv B. C.), 1106.80 (Cos, iv/iii B. C.), PCair.Zen.299.10 (iii B. C.), OGI214.19 (Didyma, iii B. C.), IG22.1325.24 (both forms in Phld.Rh.1.66S. and Ph.Bel., χρῆσθαι 57.35
, al., χρᾶσθαι 53.49
, al.), [dialect] Ion. χρέεσθαι as v.l. for χρῆσθαι Hdt.1.21, 187, al. ( χρῆσθαι ib. 153 codd.), so in Arc., IG5 (2).514.14 (Lycosura, ii B. C.), Elean χρηῆσται Inscr.Olymp.1.3
(vii/vi B. C.), [dialect] Boeot. χρειεῖσθη IG7.3169
(Orchom., iii B. C.); [dialect] Locr. and [dialect] Lacon. χρῆσται IG9(1).334.19
, 23 (Oeanthea, v B. C.), 5(1).1317.8 (Thalamae, iv/iii B. C.); part. [dialect] Att. χρώμενος A.Eu. 655
, IG12.81.6, etc.; [dialect] Ep. and [dialect] Ion. χρεώμενος Il.23.834
(as a dactyl), Hdt.2.108, Hp.Acut.18, [dialect] Dor. χρείμενος SIG395.4
, 438.11 (both Delph., iii B. C.), Berl.Sitzb.1927.156 ([place name] Cyrene), χρήμενος Riv.Fil.58.472
(Gortyn, iii B. C.), χρεύμενος SIG1166.3
([place name] Dodona): [tense] impf. [dialect] Att. ἐχρώμην Antipho 5.63
, ἐχρῶ Ar.Ra. 111
, And.1.49, ἐχρῆτο Th.1.130
, etc.; pl., ἐχρώμεθα Lys.Fr.29
, ἐχρῶντο Antipho 6.28
, etc.; [dialect] Ion. ἐχρᾶτο Hdt.2.173
(v.l. -ῆτο), 3.3, 129, al. (also found in Anaxipp.1.9 codd.Ath.), ἐχρέωντο Hdt.2.108
, al.: but ἐχρῆτο 3.41
codd., Herod.6.55, ([etym.] προς-) Hp.Epid.3.17.ά: [tense] fut. χρήσομαι S.Ph. 1133
(lyr.), etc.; also κεχρήσομαι Theoc.16.73
: [tense] aor. ἐχρησάμην S.OT 117
, Th.5.7, al.: [tense] pf. κέχρημαι (v. infr. 1): [tense] aor. ἐχρήσθην in pass. sense (v. infr. vii):—in [tense] pf. κέχρημαι (with [tense] pres. sense) c. gen., desire, yearn after, the usual sense in [dialect] Ep., οὔτ' εὐνῆς πρόφασιν κεχρημένος (sc. αὐτῆς) οὔτε τευ ἄλλου Il.19.262
; νόστου κεχρημένον ἠδὲ γυναικός Od.1.13
; κομιδῆς κεχρημένοι ἄνδρες 14.124
, cf. 17.421, 20.378, 22.50; μαντοσυνεων κεχρημένοι Emp.112.10
.

2 to be in want of, lack, τοῦ κεχρημένοι; S.Ph. 1264
, cf. E.IA 382 (troch.); [βορᾶς] κεχρημένοι Id.Cyc.98
; οὐ πόνων κεχρήμεθα Id.Med. 334
; τίνος κέχρησθε, γυναῖκες; Theoc.26.18
: [tense] fut., ὃς ἐμεῦ κεχρήσετ' ἀοιδοῦ Id.16.73
; χρήσομεθα εἰς τὰ ἔργα καὶ ὁδοῦ.. καὶ ὕδατος we shall need.., SIG1182.12 (Ephes., iii B. C.): freq. abs. in part. κεχρημένος, lacking, needy, Od.14.155, 17.347, Hes.Op. 317, 500, E.Supp. 327, Pl.Lg. 717c: but κεχρηόσι δαίτης is f.l. for κεχαρηόσι in Nic.Fr.70.18.

3 [tense] pf. and [tense] plpf. κέχρημαι, κεχρήμην, in [tense] pres. and [tense] impf. sense, c. dat., enjoy, have, φρεσὶ γὰρ κέχρητ' ἀγαθῇσι ([etym.] ν) Od.3.266, 14.421, 16.398; αὕτη (sc. ἡ χώρη) ὕδασι κάλλιστα κέχρηται Hp.
Aër.12; ἡ καταδεεστέροις τούτοις (sc. τοῖς εἴδεσι) κεχρημένη τραγῳδία Arist.Po. 1450a32
, cf. a13, b33; ἄλλαις, μικραῖς διαφοραῖς, Id.Metaph. 1042b31, Phgn. 809a8; ὑγροτέραις σαρξί ib. b11; θριξὶ ξανθαῖς ib.25; καθαρωτάτῳ.. αἵματι Id.Resp. 477a21
; τῶν.. πλαγίαις ταῖς ῥάβδοις κεχρημένων (sc. ἰχθύων) Id.Fr. 295; εὐγενείᾳ κεχρημένος IG42(1).83.10
(Epid., i A. D.); σφαιρικῷ ὄγκῳ PLit.Lond.167.25
(ii/iii A. D.), cf. κεχρημένως ([place name] Addenda); so in [tense] pres., χρῶνται δειλαῖς φρεσὶ, δαίμονι δ' ἐσθλῷ Thgn.161
; μέρη τραγῳδίας, οἷς ὡς εἴδεσι δεῖ χρῆσθαι, πρότερον εἴπομεν Arist.Po. 1452b14
, cf. 1458b14.

II use, [tense] pres. once in Hom., abs., ἑξει μιν καὶ πέντε περιπλομένους ἐνιαυτοὺς χρεώμενος Il.23.834
: later mostly c. dat. (for acc. v. infr. VI), ἀκμαζούσῃ τῇ ῥώμῃ τῶν χειρῶν χρώμενος Antipho 4.3.3
; ἐσθῆτι τοιῇδε χρέωνται Hdt.1.195
, cf. 202, Ar.Ra. 1061 (anap.); διφασίοισι γράμμασι χ. Hdt.2.36
; τοῖσιοὐνόμασι τῶν θεῶν ib.52; πλατυτέροισι ἐχρέωντο τοῖσι πόμασι, ἐκ φρεάτων χρεώμενοι ib. 108; τοῖσι ἐποποιοῖσι χρεώμενον λέγειν ib. 120; ὅστις ἐμπύρῳ χρῆται τέχνῃ consults burnt offerings, E.Ph. 954; χ. ἀργυρίῳ make use of money, Pl.R. 333b; ἀργύρῳ Ar.Ec. 822
; χ. ἵπποις manage them, X.Smp.2.10; χ. ἰχθύσι use for food, Plu.2.668f; οἴνῳ χ. ἐπὶ πλέον ib.715d; χ. ναυτιλίῃσι, θαλάσσῃ, Hdt.2.43, Th.1.3; ὠνῇ καὶ πρήσι Hdt.1.153
; δρασμῷ Aeschin.3.21
; τέχναις X.Mem.3.10.1
, Oec.4.4; τῇ τέχνῃ POxy.1029.25
(ii A. D.); χρώμενοι τῇ πόλει taking a part in politics, E. Ion 602; ἐκκλησίαισιν ἦν ὅτ' οὐκ ἐχρώμεθα Ar.Ec. 183
; ἄλλον τρόπον τῇ πολιτείᾳ κέχρημαι, = πεπολίτευμαι, Hyp.Eux.28; φωνὴν δυναμένην ὄχλῳ χρῆσθαι Isoc.5.81
; τῇ τραπέζῃ τῇ τοῦ πατρὸς ἐχρῆτο he had dealings with my father's bank, D.52.3; χ. τοῖς πράγμασι καὶ τοῖς καιροῖς administer them, Isoc.6.50.

III experience, suffer, be subject to, esp. external events or conditions,
δάμαρτος 'Ιππολύτας Ἀκάστου δολίαις τέχναισι χρησάμενος
having experienced, Pi.N.4.58
; κείμεθ' ἀγηράντῳ χρώμενοι εὐλογίῃ Simon.100.4
; νιφετῷ Hdt.4.50
; στίβῃ καὶ νιφετῷ Call.Epigr.33.3
; χειμῶνι Antipho 5.21
, D.18.194; λαίλαπι AP7.503
(Leon.); στυγεροῖς πνεύμασι Epigr. ap. D.S.13.41 (iv B. C.); ἀνάγκῃ Antipho 5.22
; οἰκεῖα πράγματ' εἰσάγων, οἷς χρώμεθ', οἷς σύνεσμεν Ar.Ra. 959
; γυναικῶν τῶν τοῖς τόκοις χρωμένων πλείοσιν Arist.HA 582a24
; ἀπεψίαις χ. IG42(1).126.4
(Epid., ii A. D.); ἑκὼν.. οὐδεὶς δουλίῳ χρῆται ζυγῷ A.Ag. 953
; νόμοισι χ. live under laws, Hdt. 1.173, 216, cf. IG9(1).334.19 ([dialect] Locr., v B. C.); νόμοις τοῖς ἰδίοις Riv.Fil.58.472
(Gortyn, iii B. C.); ἀνομίᾳ X.Mem.1.2.24
; γαλανείᾳ χρησάμενοι μανιάδων οἴστρων E.IA 546
(lyr.); χ. εὐμαρείᾳ to be at ease, S.Tr. 193 (but, ease oneself, Hdt.2.35); συντυχίῃ χ. Id.5.41
; τύχῃ E.Heracl. 714
, And.1.67, 120; πολλῇ εὐτυχίᾳ Pl.Men. 72a
; πολλῇ τῇ νίκῃ χρῆται, = παρὰ πολὺ νικᾷ, And.4.31; συμφορῇ κεχρημένος Hdt.1.42
, cf. E.Med. 347; τοιούτῳ μόρῳ ἐχρήσατο ὁ παῖς Hdt. 1.117
; θείῃ πομπῇ χρεώμενος divinely sent, ib.62; of mental conditions present in the subject, τῷ χόλῳ χρέομαι I feel anger, Sophr. 126; λογισάμενος ἢν εὑρίσκῃ πλέω τε καὶ μέζω τὰ ἀδικήματα ἐόντα τῶν ὑποργημάτων, οὕτω τῷ θυμῷ χρᾶται Hdt.1.137
; μὴ πάντα θυμῷ χρέο ib. 155; ὀργῇ χρωμένη S.OT 1241
; ὀργῇ μεγάλῃ μοι ἐχρήσω LXX Jb.10.17
, cf. 19.11, al.; ἀγνωμοσύνῃ χρησάμενοι ἀπέστησαν they stiffened their necks and.. Hdt.5.83; οἴησις γάρ, καὶ μάλιστα ἐν ἰητρικῇ, αἰτίην μὲντοῖσι κεχρημένοισιν, ὄλεθρον δὲ τοῖσι χρεωμένοισι ἐπιφέρει vanity brings blame on its possessor (or victim) and ruin on those who consult him, Hp Decent.4; πολλῇ ἀνοίᾳ χρώμενος Antipho 3.3.2
; ἀμαθίᾳ πλέονι.. χρῆσθε Th.1.68
; ταῖς ἐπιθυμίαις μείζοσιν ἢ κατὰ τὴν ὑπάρχουσαν οὐσίαν ἐχρῆτο Id.6.15
; φθόνῳ καὶ διαβολῇ χ. Pl.Ap. 18d
; οὺ τῇ ἑαυτοῦ ἁμαρτίᾳ ἀλλὰ τῇ τοῦ πατάξαντος χρησάμενος ἀπέθανεν Antipho 4.3.4
; τοῖς ἁμαρτήμασι παραπλησίοις ἐχρήσαντο Isoc.8.104
; μή τι ἄρα τῇ ἐλαφρίᾳ ἐχρησάμην; 2 Ep.Cor.1.17
.

2 with verbal nouns. periphr. for the verb derived from the noun, ἀληθέϊ λόγῳ χ. use true speech, i.e. speak the truth, Hdt.1.14; ἀληθείῃ χ. ib. 116, 7.101; βοῇ χ. set up a cry, Id.4.134; τοιούτῳ πράγματι οὐ κέχρησαι, = οὐδὲν τοιοῦτο ἔπραξας, Hyp.Eux.11; δαψιλέϊ τῷ ποτῷ (fort. πότῳ) χρησαμένους Hdt.2.121
.δ'; ἐσόδῳ χρέο πυκνῶς visit often, Hp.Decent.13; ἡ σελήνη.. διὰ παντὸς τῇ ἴσῃ παραυξήσει καὶ μειώσει χρῆται Gem.18.16
.

3 c. dupl. dat., use as so and so, τοῖς ἀγαθοῖσιν.. χ. πρὸς τὰ κακὰ ἀλκῇ Democr.173
; μιᾷ πόλει ταύτῃ χ. Th.2.15
; χ. τῷ σίτῳ ὄψῳ ἢ τῷ ὄψῳ σίτῳ X.Mem.3.14.4
.

4 χ. τισιν ἔς τι use for an end or purpose, Hdt.1.34; πρός τι X.Oec.11.13
; ἐπί τι Id.Mem.1.2.9
; ἀμφί or περί τι, Id.Oec.9.6, An.3.5.10; with neut. Adj. or Pron. as Adv., τάδε [τῷ ἀμφιβλήστρῳ] χ. makes the following use of the net, Hdt.2.95; χρέωνται οὐδὲν ἐλαίῳ Id.1.193
; χρυσῷ καὶ χαλκῷ τὰ πάντα χρέωνται ib. 215; λογισμῷ ἐλάχιστα χ., πλεῖστα ἀρετῇ χ., Th.2.11, 5.105; τί χρήσεταί ποτ' αὐτῷ; what use will he make of him? Ar.Ach. 935, cf. X.An.1.3.18; χ. τἀνδρὶ τοῖς τ' ἐμοῖς λόγοις S.Tr.60
; ἠπορούμην ὅ τι χρησαίμην τῇ τούτου παρανομίᾳ Lys.3.10
.

b treat, deal with, παραδίδωμι χρᾶσθαι αὐτῷ τοῦτο ὅ τι σὺ βούλεαι Hdt.1.210
, cf. Ar.Nu. 439 (anap.; fort. delendum χρήσθων), Isoc.12.107; εἰ τύχοι (sc. γυνὴ) μὴ ἐπιτηδεία γενομένη, τί χρὴ τῇ συμφορᾷ χρῆσθαι; Antipho Soph.49
; ἀπορέων ὅ τι χρήσηται τῷ παρεόντι πρήγματι not knowing what to make of it, Hdt.7.213; ἠπόρει ὅτι χρήσαιτο Pl.Prt. 321c
; οὐκ ἂν ἔχοις ὅτι χρῷο σαυτῷ Id.Cri. 45b
; in elliptical phrases, τί οὖν χρησώμεθα; Id.Ly. 213c
; Θηβαίους ἔχοντες.. τί χρήσεσθε; D.8.74
: c. dat. et acc. cogn., χρωμένους τῷ κτείναντι χρείαν ἣν ἂν ἐθέλωσι Pl.Lg. 868b
, cf. 785b, Clit. 407e.

IV of persons, χρῆσθαί τινι ὡς .. treat him as.., χ. τινὶ ὡς ἀνδρὶ ψεύστῃ Hdt.7.209
; χ. [τισὶν] ὡς πολεμίοις, ὡς φίλοις καὶ πιστοῖς, treat as friends or enemies, regard them as such, Th.1.53, X.Cyr.4.2.8; so φιλικώτερον χρῆσθαί τισι Id.Mem.4.3.12
; ὑβριστικῶς χ. τισί D.56.12
; also without ὡς, ἔμοιγε χρώμενος διδασκάλῳ A.Pr. 324
, cf. Heraclit.104; ὥς γ' ἐμοὶ χρῆσθαι κριτῇ E.Alc. 801
; οὐ σφόδρα ἐχρώμην Αυκίνῳ φίλῳ Antipho 5.63
; πλείστοις καὶ δεινοτάτοις ἐχροῖς χ. And.4.2
; ἀσθενέσι χ. πολεμίοις X.Cyr.3.2.4
.

b χρῆσθαί τινι (without φίλῳ) to be intimate with a man, X.Hier.5.2, Mem.4.8.11; χρῆσθαι καὶ συνεῖναί τισι And.1.49
; ἀνάγκη, ὃς ἂν γένηται (sc. παῖς, son), τούτῳ χρῆσθαι one must put up with the son that is born, Democr.277: ἰητρῷ μὴ χρωμένους not consulting a doctor, Hp. de Arte5 (so c. dat. et acc., ἐσιέναι παρὰ βασιλέα μηδένα, δι' ἀγγέλων δὲ πάντα χρᾶσθαι (sc. αὐτῷ) deal with him in everything by messengers, Hdt.1.99); so Πλάτωνι, Ξενοφῶντι, χ. use, study their writings, Plu.2.79d: abs.,
οἱ χρώμενοι
friends, X.Ages.11.13
, Mem.2.6.5, Isoc.6.44.

2 esp. of sexual intercourse, γυναιξὶ ἐχρᾶτο Hdt.2.181
, cf. X.Mem.1.2.29, 2.1.30, Is.3.10, D.59.67.

3 χρῆσθαι ἑαυτῷ make use ofoneself or one's powers, with a part., οὐδ' ὑγιαίνοντι χρώμενος ἑαυτῷ Plu.Nic.17
; αὑτῷ νήφοντι χ. Id.Eum.16
: so with an Adv., χ. ἑαντῷ πρὸς τοὺς κινδύνους ἀφειδῶς Id.Alex.45
; παρέχειν ἑαυτὸν ταῖς ἀρχαῖς χρῆσθαι place oneself at the disposal of another, X.Cyr.1.2.13, cf. 8.1.5.

V abs., or with Adv., χρῶνται Πέρσαι οὕτω so the Persians are wont to do, such is their custom. ib.4.3.23.

VI in later Gk. ( τῷ μεγαλόφρονι shd. be read for τὸ μεγαλόφρον in X.Ages.11.11) c. acc. rei, χ. τὰ ἀπὸ λιμένων.. εἰς διοίκησιν τῆς πόλεως Arist.Oec. 1350a7
; [θησαυρὸν] χρησάμενοι (v.l. κτησάμενοι) LXXWi.7.14; οἱ χρώμενοι τὸν κόσμον ὡς μὴ καταχρώμενοι 1 Ep.Cor.7.31
; ἄνηθον μετ' ἐλαίου χρήσασθαι IG42(1).126.27
(Epid., ii A. D.); ὕδωρ χρῶ PTeb.273.28
(ii/iii A. D.):— for Hdt.1.99, v. supr. IV. 1b.

VII [voice] Pass., to be used, esp. in [tense] aor., αἱ δὲ (sc. αἱ νέες) οὐκ ἐχρήσθησαν Hdt.7.144
; τέως ἂν χρησθῇ so long as it be in use, D.21.16; [σιδήρου τοῦ] χρησθέντος εἰς τύλους Supp.Epigr.4.447.48
(Didyma, ii B. C.); Hsch. also has χρησθήσεται· χρησιμεύσει:—v. supr. A.11.

D for χρή, v. sub voc. (Origin and historical order of the forms and senses not clear: χρή and χρῄζω are cogn.)

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > χράω
10 γυνή

γῠνή, [dialect] Dor. [full] γυνά, [dialect] Boeot. [full] βανά (v. sub voce), ἡ, gen. γυναικός, acc. γυναῖκα, voc. γύναι (

A γυνή Alc.Com.32
): dual γυναῐκε S.Ant.61: pl. γυναῖκες, γυναικῶν, etc. (as if from γύναιξ wh. is only found in Gramm., cf. Hdn.Gr.2.643): gen. γυναικείων Phoc.3
(s. v.l.): [dialect] Aeol. dat. pl. γυναίκεσσι Sapph.Supp.7.6
: Com. acc. γυνήν Pherecr.91
: pl. nom. γυναί Philippid.2
, Men.484, acc. γυνάς Com.Adesp.1336
, cf. EM243.24,AB86:—woman, opp.man,Il.15.683, etc.: with a second Subst., γ. ταμίη housekeeper, 6.390; δέσποινα Od.7.347
; γρηΰς (q. v.), ἀλετρίς (q. v.), δμῳαὶ γυναῖκες Il.9.477
,al.; Περσίδες γ. Hdt.3.3
: voc., as a term of respect or affection, mistress, lady, E.Med. 290, Theoc.15.12, etc.; φαντὶ γυναῖκες the lasses say, Id.20.30; πρὸς γυναικός like a woman, A.Ag. 592: prov., γ. μονωθεῖσ' οὐδέν Id.Supp. 749
; ὅρκους γυναικὸς εἰς ὕδωρ γράφω (cf. γράφω 11
) S.Fr. 811; γυναιξὶ κόσμον ἡ σιγὴ φέρει Id.Aj. 293
.

II wife, spouse, Il.6.160, Od.8.523, Hdt.1.34, etc.; γ. καὶ παρθένοι X.An.3.2.25
; opp. ἑταίρα, Is.3.13; γ. γνησία, PEleph.1.3 (iv B. C.); also, concubine, Il.24.497.

III mortal woman, opp.goddess, 14.315, Od.10.228, etc.

IV female, mate of animals, Arist.Pol. 1262a22 (dub. sens.), Xenarch.14, etc.— Not to be taken as Adj. in γυναῖκα θήσατο μαζόν Il.24.58
. (Cf. Ved. gnā- (freq. disyll.), Skt. janis.)

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > γυνή
11 θερμός

θερμός, ή, όν, (ϑέρω), warm, von der lauen Wärme des Bades an, λοετρά, Il. 14, 6 Od. 8, 249, λουτρά, Pind. Ol. 12, 21 Soph. Tr. 631 u. in Prosa, bis zur Hitze des siedenden Wassers, Od. 19, 388, und zur Gluth allmälig verkohlendes Holzes, 9, 388; Ggstz ψυχρός, oft bei Plat. u. A.; auch von trockener Fitze, ὦ πέτρας γύαλον ϑερμὸν καὶ παγετῶδες Soph. Phil. 1071; πυρὶ ϑερμῷ Ant. 615; ϑερμὰν ἀελίου ἕδραν Eur. El. 739; πνοὰς ϑερμὰς πνέω Herc. Für. 1092; ἐν τόποις ϑερμοῖς καὶ πνιγώδεσι Plut. Alex. 77. – Von Thränen, Od. 19, 362 Pind. N. 10, 75; δακρύων ῥήξασα ϑερμὰ νάματα, der Thränen heißer Quell, Soph. Tr. 915; Sp. – Vom Blute, ϑερμῷ κοπείσης φοινίῳ προσφάγματι Aesch. Ag. 1251; ϑερμὸν αἷμα Soph. O. C. 628, vgl. Ai. 1390; τὰν ϑερμοτάταν αἱμάδα κηκιομέναν ἑλκέων Phil. 690; ϑερμὸς κρουνὸς αἵματος νέου Eur. Rhes. 790; πολλῶν ἔτι ϑερμὸν αὐτοκρατόρων αἵματι Plut. Fab. 26. – Uebertr., hitzig, leidenschaftlich, verwegen, im tadelnden Sinne, ξυνειςβὰς πλοῖον εὐσεβὴς ἀνὴρ ναύτῃσι ϑερμοῖς Aesch. Spt. 585, ϑερμὴν ἐπὶ ψυχροῖσι καρδίαν ἔχεις Soph. Ant. 88, ὦ πολλὰ δὴ καὶ ϑερμὰ καὶ λόγῳ κακὰ μοχϑήσας Tr. 1035; ϑερμὰ ἀτυχήματα Plut. reip. ger. praec. 2; Ar. vrbdt ὦ ϑερμὸν ἔργον κἀνόσιον καὶ παράνομον, Plut. 415; δρᾷ τι καὶ νεανικὸν καὶ ϑερμόν Amphis bei Ath. X, 448 b; ὦ ϑερμόταται γυναῖκες Ar. Th. 735, vgl. Vesp. 918. Auch in Prosa, ϑερμότερος ἐπιχειρεῖν Antiph. 2 α 7; bes. Sp., ϑερμόν τι διαπράττεσϑαι Sext. Emp. pyrrh. 3, 193; Λυδοὶ ϑερμότεροι φύσει ὄντες Luc. Nigr., öfter; auch wie recens, noch frisch, τὸ ἔγκλημα ἔτι ϑερμὸν ἦν Luc. Peregr. 15; οὐχ ἕωλα κακά, ἀλλὰ ϑερμὰ καὶ πρόσφατα Plut. de curios. 6; ἴχνη Ep. ad. 417 (IX, 371). Von der Liebe, πόϑος ϑερμός τινος ἔχει με Philodem. 2 (V, 115). – Τὸ ϑερμόν, die Hitze, Plat. Crat. 413 c; oft sc. ὕδωρ, warmes Wasser, auch warmes Getränk, u. τὰ ϑερμά, warme Bäder.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > θερμός
12 ὑπό

ὑπό, p. u. bes. ep. ὑπαί, wenn die letzte Sylbe lang sein soll (s. oben besonders), sub.

I. Adv., – a) unten, unterhalb; ἐπεὶ μάλα πῖαρ ὑπ' οὖδας Od. 9, 135, wo man es = ὕπεστι erklären kann; τρομέει δ' ὑπὸ φαίδιμα γυῖα Il. 10, 95; ἵπποι ϑήλειαι, ὑπὸ δ' ἡμίονοι, unter ihnen, am Euter, Od. 4, 636. 21, 23. – b) hinter, dahinter, Her. 7, 61. – In vielen Stellen bei Hom. u. den Tragg. kann eine Tmesis angenommen werden, wie man auch Od. 9, 17 φυγὼν ὕπο νηλεὲς ἦμαρ erklärt, indem man deshalb ὕπο anastrophirt.

II. Praeposit. A. mit dem genit., unter; – 1) örtlich, u. zwar zunächst – a) eine Bewegung unten aus der Tiefe hervor, darunterweg, darunter her bedeutend; ῥέει κρήνη ὑπὸ σπείους Od. 9, 140; αὖτις ἀναστήσονται ὑπὸ ζόφου, sie werden wieder unter dem Dunkel hervorkommen, Il. 21, 56; so auch ὄσσε δεινὸν ὑπὸ βλεφάρων ἐξεφάανϑεν, die Augen leuchteten furchtbar unter den Augenlidern hervor, Il. 19, 17; ὑπὸ χϑονὸς ἧκε φόωςδε, er kam unter der Erde hervor an das Licht, Hes. Th. 669; ähnlich σπλάγχνων ὕπο ματέρος ἐς αἴγλαν μόλεν Pind. N. 1, 35; ἐς φάος O. 6, 43. – Dah. νεκρὸν ὑπ' Αἴαντος ἐρύειν Il. 17, 235, unter den Händen des Aias fortziehen; und übh. ἁρπάζειν, ῥύεσϑαι u. ähnl. ὑπό τινος, aus Jemandes Gewalt reißen; ἵν' αὐτοὺς ῥύοισϑε ὑπ' Ἀχαιῶν Il. 17, 224; ῥῦσαι ὑπ' ἠέρος υἷας Ἀχαιῶν ib. 645; vgl. 13, 198. 19, 73. 21, 553; aus einer Gefahr, 23, 86; woran sich leicht reiht ὑφ' Ἕκτορος φεύγοντες, Il. 19, 149, wie 21, 22, was eigtl. ist = unter Hektors Händen wegfliehen, wir aber übersetzen »vor Hektor fliehen«; so φοβεῖσϑαι ὑπό τινος, 16, 303. – Auch ἵππους μὲν λῠσαν ὑπὸ ζυγοῦ, Il. 8, 543. 24, 576 u. öfter, unter dem Joche losspannen, so daß sie darunter fortgehen; ὑπ' ἀρνειοῦ λυόμην, ich machte mich unter dem Bocke los, Od. 9, 463. Aehnlich ist βοῦς ὑφ' ἁμάξης πριάμενοι Xen. An. 7, 2, 25, wo wir nach unserer Auffassungsweise »vor dem Wagen weg« sagen. – b) Bewegung nach unten hin, die darauffolgende Ruhe, darunter, unter einem Gegenstande, mit einbegreifend; ὑπὸ χϑονὸς ἐτέϑαπτο Od. 11, 52; τόδε κρήδεμνον ὑπὸ στέρνοιο τανύσσαι, unter die Brust breite dir den Schleier, 5, 346; τὸν δ' ὑπ' οὔατος ἔγχεϊ νύξε Il. 13, 177. 671. 17, 617; δεξιτερῇ δ' ἄρ' ὑπ' ἀνϑερεῶνος ἑλοῠσα 1, 501; παῖσον ἐμᾶς ὑπὸ κλῇδος Soph. Tr. 1027; ὑφ' εἵματος κρυφείς Ai. 1024; λαβὼν ὑπὸ μάλης ἐγχειρίδιον Plat. Gorg. 469 d (vgl. μάλη); κεκευϑὼς πολεμίας ὑπὸ χϑονός Aesch. Spt. 570. Auch ἡ πηγὴ ὑπὸ τῆς πλατάνου ῥεῖ, fließt unter der Platane, Plat. Phaedr. 230 b; u. dah. – c) unter, ohne daß weiter an die Bewegung gedacht wird; ὑπὸ χϑὼν σμερδαλέον κονάβιζε ποδοῖν Il. 2, 465; οἱ ὑπὸ χϑονὸς φίλοι, die unter der Erde, die Todten, Aesch. Ch. 820; αἰτοῦσα τοὺς ὑπὸ χϑονός Soph. Ant. 65; nach Thom. Mag. 868 ist der gen. bei ὑπό attischer als der dat. – Uebertr. d) unterworfen, ἀρετῶσι δὲ λαοὶ ὑπ' αὐτοῦ, Od. 19, 114, unter ihm, unter seiner Regierung; σοῦ διοίσεται μόνος ὑπ' ὀρφανιστῶν μὴ φίλων Soph. Ai. 507. – Daran reiht sich 2) die causale Bedeutung, durch Etwas veranlaßt; zunächst noch örtlich zu fassen, wie bei Hom. in vielen Fällen einleuchtet, z. B. κείσεϑ' ὑπ' ἰλύος κεκαλυμμένα Il. 21, 318, unter dem Schlamme bedeckt; u. so ist δαμεὶς ὑπ' Αἴαντος, 4, 479, unter dem Aias, unter seinen Händen überwältigt, getödtet; πεσὼν ὑφ' Ἕκτορος 17, 428; ὤλεσε ϑυμὸν ὑφ' Ἕκτορος 6, 6, vgl. 1, 242; μήπως τάχ' ὑπ' αὐ-τοῦ δουρὶ δαμείης 3, 436, wie 4, 479; und da bei jedem Passivum das Subject als ein dem einwirkenden Subjecte untergeordnetes erscheint, sehr gewöhnlich – a) bei pass. von, durch, Hom. u. Folgde überall, die gewöhnlichste Ausdrucksweise, von der keine besondern Beispiele angeführt zu werden brauchen. – Eben so b) bei verbis intr., oder solchen, die bei aktiver Form passive Bedeutung haben, ἁλοὺς ὑπ' ἄλλων, Aesch. Ag. 460; ὑφ' ἧς ϑανών, von der getödtet, Soph. El. 436; δίκην διδόναι ὑπὸ ϑεῶν, bestraft werden durch die Götter, Plat. Gorg. 525 b; Xen. An. 4, 4, 14; ἀπολέσϑαι Cyr. 7, 1, 41; ὑπὸ λιμοῦ An. 1, 5, 5; – πέλεκυς, ὅςτ' εἶσιν διὰ δου ρὸς ὑπ' ἀνέρος, ὀφέλλει δ' ἀνδρὸς ἐρωήν Il. 3, 61, durch den Mann geschwungen; πολλὰ δ' ὑπ' αὐτοῦ ἔργα κατήριπε κάλ' αἰζηῶν (sc. χειμάῤῥου), von seiner Gewalt, 5, 92; ἔνϑα κεν αὖτε Τρῶες Ἀρηϊφίλων ὑπ' Ἀχαιῶν Ἴλιον εἰςανέβησαν, von den Achäern gedrängt, 6, 73; πάσχειν κακῶς ἐχϑρὸν ὑπ' ἐχϑρῶν Aesch. Prom. 1044; Plat. Conv. 222 e; χαλεπῶς ἔχει ὑπὸ τραυμάτων τινῶν Theaet. 142 b; εὖ ἀκούειν ὑπό τινος Xen. An. 7, 7, 23; αἰτίαν ἔχειν ὑπό τινος 7, 6, 11. – Auch c) bei nominibus, ἄτιμον εἶναι δ' ἐκφορᾶς φίλων ὕπο, Aesch. Spt. 1015, Bestattung von den Freunden, wie ἐκφέρεσϑαι ὑπὸ φίλων; so ἡ ὑπὸ πάντων τιμή, die von Allen erzeigte Ehre, Xen. Cyr. 3, 3, 2; Ἥρας δεσμοὺς ὑπὸ υἱέος καὶ Ἡφαίστου ῥίψεις ὑπὸ πατρός Plat. Rep. II, 378 d; ὅ τι φυλάξομεν οὐ-δέν ἐστιν ὑπὸ τοῦ πολέμου λοιπόν Dem. 2, 26, es ist Nichts vom Kriege übrig gelassen. – Uebh. d) Ursache u. Veranlassung, sowohl äußere als innere u. geistige, wo wir durch, aus, vor, wegen gebrauchen, οὔ τοι δικάζει ταῦτα μαρτύρων ὕποἌρης Aesch. Suppl. 912; δόμοις δὲ τοῖςδε παγκάκως ἔχει φήμης ὑφ' ᾑς ἤγγειλαν οἱ ξένοι Ch. 741; wie man auch Hom. ὑπὸ λιγέων ἀνέμων σπέρχωσιν ἄελλαι Il. 13, 334 auffassen kann, von den Stürmen getrieben; γέλασσε χϑὼν χαλκοῦ ὑπὸ στεροπῆς 19, 363, mehr örtlich, unter dem Glanze, wie μελάνει δέ τε πόντος ὑπ' αὐτῆς (Ζεφύροιο φρικός) 7, 64, u. öfter; ὑπὸ τῆς παρεούσης συμφορῆς Her. 1, 85; ὑπ' ἀνέμων καὶ ἀπλοίας ένδιέτριψεν, wegen der Winde, Thuc. 2, 55; ὑπὸ δέους, aus Furcht, Her. 1, 85; ὑπ' ἀνάγκης, aus Zwang, Od. 2, 110; Aesch. Suppl. 1013; Soph. Phil. 215 u. sonst; μεγάλου ὑπὸ κύματος ὁρμῆς Od. 5, 320; Ζηνὸς ὑπ' ἀγγελίης 7, 263; εἰπεῖν μνήμης ὕπο Soph. O. R. 1131; ὑπ' ἐλπίδων ἄνδρας τὸ κέρδος πολλάκις διώλεσεν, wegen der Hoffnungen, Ant. 221; ὑπό τινος ἄλλου ἐπελαϑόμην, wegen eines Andern, oder über etwas Anderm vergaß ich es, Plat. Prot. 310 c; ὑπὸ ταύτης τῆς αἰτίας Conv. 184 a; ὑπὸ πενίας, vor, aus Armuth, Soph. 251 c; ὑπὸ κάλλους Xen. Cyr. 8, 7, 22; – ὥςτ' ἐνδακρύω γ' ὄμμασιν χαρᾶς ὕπο, aus Freude, Aesch. Ag. 527, vgl. 573; τοσαῦτ' ἔλεξε κάρτ' ὑπ' εὐϑύμου φρενός Pers. 364, vgl. 476; καὶ δὴ φίλον τις ἔκταν' ἀγνοίας ὕπο Suppl. 494, wie Soph. Tr. 418; ὑπ' ἀγρίας ᾄξασα λύπης O. R. 1073; ἀπορίας ὕπο Eur. Or. 232; ὀργῆς ὕπο I. A. 335; μή νυν τὰς φρένας ὑφ' ἡδονῆς γυναικὸς οὕνεκ' έκβάλῃς Soph. Ant. 644, aus Lust, der Lust wegen, vgl. Ai. 375 El. 1142; Eur. Med. 1142; Xen. Cyr. 8, 3, 42; ὑπὸ λύπης 6, 1, 351 ὑπ' αἰσχύνης Plat. Phaedr. 237 a; ὑπ' εὐηϑείας 275 b; ὑπὸ τῆς ὀδύνης Conv. 218 b; ὑπὸ τοῦ ἐκπεπλῆχϑαι, vor Schreck, Xen. Cyr. 7, 5, 21; πράττειν τι ὑπ' ἀρετῆς, aus Tapferkeit, von Tapferkeit getrieben, Her. 8, 1; ὑπ' ἀπιστίης 1, 24; ὑπὸ τῆς ἐμῆς δυνάμεως οὐδεὶς ἐϑέλει σοι μαρτυρεῖν Lys. 7, 21; ὑπὸ τοῦ ϑυμοῦ καὶ τῆς ἀλογιστίας εἰκῆ προςπίπτοντες Pol. 2, 30, 4, u. sonst; – Her. sagt auch ὑπὸ κήρυκος προηγόρευε, durch einen Herold, 9, 98; – ὑφ' ἑαυτοῦ, von sich selbst, auf eigenen Antrieb, eben so ὑφ' ὑμῶν, Thuc. 4, 64. – 3) wie unser unter eine Begleitung ausdrückend, miteinwirkende, gleichzeitige Nebenumstände, ἀϋσάντων ὑπ' Ἀχαιῶν, ll. 2, 334. 16, 277, unter dem Geschrei der Achäer, während die Achäer schrieen; ὑπὸ Ζεφύροιο ἰωῆς, unter dem Wehen des Zephyrs, 4, 276; δαΐδων ὑπὸ λαμπομενάων 18, 492 Od. 19, 48. 23, 290; bes. von jeder musikalischen od. übh. taktmäßigen Begleitung einer Handlung, κωμάζειν ὑπ' αὐλοῦ, nach einer Flöte, unter Flötenbegleitung einen Komos aufführen, Hes. Sc. 281, wie ὑπαὶ λιγυρῶν συρίγγων ἵεσαν αὐδήν 279, sie sfangen nach Syringenbegleitung; ὑπὸ φορμίγγων ἄναγον χορόν 280; ὑπ' αὐλητῆρος ἀείδειν, unter der Begleitung eines Flötenspielers singen, Theogn. 545. 803; Archil. frg. 106; χωρεῖν ὑπ' αὐλητῶν Thuc. 5, 70; ὑπ' αὐλητρίδων Xen. Hell. 2, 2, 23; βαρυβρόμων ὑπὸ τυμπάνων Eur. Bacch. 156; πίνειν ὑπὸ σάλπιγγος Ar. Ach. 987; ὑπὸ συρίγγων στρατεύεσϑαι Her. 1, 17. So auch καταϑάψομεν οὐχ ὑπὸ κλαυϑμῶν τῶν ἐξ οἴκων Aesch. Ag. 1533; οὔκουν ἐάσεις οὐδ' ὑπ' εὐφήμου βοῆς ϑῦσαί με Soph. El. 620; οὐχ ὑπὸ ϑυσιῶν οὐδ' ὑπὸ εὐχῶν φύς Plat. Rep. V, 461 a; dah. ὑπὸ μαστίγ ων ὀρύσσειν, unter Peitschenhieben graben, d. i. von Peitschenhieben angetrieben, Her. 7, 22, wie διαβαίνειν ὑπὸ μαστίγων 7, 56; vgl. Xen. An. 2, 4, 25; ὑπὸ φανοῦ πορεύεσϑαι, unter dem Geleite einer Leuchte gehen, Lac. 5, 7; ὑπὸ πομπῆς ἐξάγειν τινά, unter, mit feierlichem Geleite, Her. 2, 45. Aehnlich οὐδὲ κηρύκων ὕπο ἀπρόξενοί τε μολεῖν Aesch. Suppl. 235, unter dem Geleite von Herolden; vgl. Eur. Alc. 743; τυπτέσϑω πληγὰς ὑπὸ κήρυκος ἐν ἀγορᾷ κηρύξαντος Plat. Legg. XI, 917 c, während ein Herold ausruft; so sind auch συνϑῆκαι ὑφ' ὁρκίων mit Schwüren verbundene Verträge, D. Hal. 1, 59; auch ὑπ' εὐκλείας ϑανεῖν Eur. Hipp. 1313 hat eine ähnliche Bedeutung.

B. Mit dem dativ., den Gegenstand bezeichnend, unter dem sich Etwas befindet; zunächst – 1) örtlich, u. zwar – a) ein Verweilen unter Etwas ausdrückend; αἳ γὰρ ὑπ' ἠελίῳ ναιετάουσι πόληες Il. 4, 44; ὑπὸ Τμώλῳ, unten am Fuße des Tmolos, Il. 2, 866. 20, 385, vgl. Od. 1, 186; vgl. κατοικημένους γὰρ τοὺς Πελασγοὺς ὑπὸ τῷ Ὑμησσῷ Her. 6, 137; ὑπὸ τῇ ἀκροπόλει, 6, 105; u. so ist auch εἰ γὰρ ὑπ' Ἰλίῳ κατηναρίσϑης = unter den Mauern von Ilios, Aesch. Ch. 341, wie ὑπὸ Τροίας τείχεσσι φϑίμενος Ch. 358; τόν ϑ' ὑπ' Ἰλίῳ σέϑεν κίνδυνον Ag. 856, vgl. 1414; Soph. ἐῤῥέτω Ἴλιον οἵ ϑ' ὑπ' ἐκείνῳ πάντες Phil. 1185; ὑπὸ τείχεσιν Eur. Suppl. 274; ὑπὸ τῇ ἀκροπόλει Her. 6, 105; – ἔρδομεν ἑκατόμβας καλῇ ὑπὸ πλατανίστῳ Il. 2, 307; ὑπὸ φηγῷ, δρυΐ; 5, 693. 18, 558; ἰπούμενος ῥίζῃσιν Αἰτναίαις ὕπο Aesch. Prom. 365; ὑπὸ στέγῃ Soph. Phil. 286; auch εἷρξαι Αἴανϑ' ὑπὸ σκηναῖσιν Ai. 741; τί ἔχεις ὑπὸ τῷ ἱματίῳ; was hast du unter dem Mantel? Plat. Phaedr. 228 d; εἶχε μάχαιραν ὑφ' αὑτῷ παρεσκευασμένος, Pol. 8, 22, 6. So ist auch aufzufassen ὑπ' ὀφρύσι δάκρυα λεῖβον Il. 13, 88, κοίμησόν μοι Ζηνὸς ὑπ' ὀφρύσιν ὄσσε 14, 236. – b) bei Verbis der Bewegung ist dah. die vorangehende oder folgende Ruhe unter Etwas dadurch besonders hervorgehoben, wie γυιώσω μὲν σφῶϊν ὑφ' ἅρμασιν ὠκέας ἱππους Il. 8, 402, die unter dem Joch des Wagens sich befinden, nach unserer Auffassung vor den Wagen gespannt sind; vgl. ὑπὸ τοῖς ἅρμασιν εἶναι, angespannt sein, Xen. Cyr. 6, 4, 1; u. ὑπὸ ζυγῷ λόφον ἔχειν Soph. Ant. 291. – So wird auch bei An- und Abspannen der Rosse dieselbe Construction beibehalten, ἔζευξαν ὑφ' ἅρμασιν ὠκέας ἵππους Od. 3, 478, ἔλυσαν ὑφ' ἅρμασιν ὠκέας ἵππους Il. 18, 214, ὑπ' ἀμάξῃσιν βόας ἡμιόνους τε ζεύγνυσαν 24, 782; ἅρμασιν δ' ὕπο ζεύγνυσιν αὐτώ Aesch. Pers. 186; Xen. vrbdt auch ὑπὸ τῷ ἵππῳ πίπτειν, Cyr. 7, 1, 37. – 2) causal die Einwirkung durch einen Andern bezeichnend, nur poet. u. bei Hom. meist noch wirklich örtlich zu fassen, τῶν ὑπὸ ποσσὶ μέγα στεναχίζετο γαῖα Il. 2, 784, unter ihren Füßen (und durch sie gestampft); τῶν ὑπὸ ποσσὶ κονίσσαλος ὤρνυτ' ἀελλής 3, 13, vgl. 8, 443; τρέμε δ' οὔρεα ποσσὶν ὑπ' ἀϑανά-τοισι 13, 19, u. sonst; πόλις χερσὶν ὑφ' ἡμετέρῃσιν ἁλοῦσα, unter unsern Händen, durch diese eingenommen, Il. 2, 374. 4, 291, was noch anschaulicher ist in der geläufigen Vrbdg ἐδάμη ὑπὸ χερσὶν ποδώκεος Αἰακίδαο, 2, 860. 5, 559 u. sonst; u. so ὤλετο ὑπὸ γαμφηλῇσι λέοντος 16, 419; u. danach ὑπὸ δουρὶ δαμῆναι, τυπῆναι, πέρϑαι, 5, 653. 11, 433. 444. 16, 708; νούσῳ ὑπ' ἀργαλέῃ φϑί. σϑαι 13, 667; auch beim act., ἐμῇς ὑπὸ χερσὶ δάμασσον, bändige ihn, laß ihn erliegen unter meinen Händen, 3, 352. 6, 159; vgl. Soph. τόν, ὦ Ζεῦ, ὑπὸ σῷ φϑίσον κεραυνῷ O. R. 202; – αὐτοὶ ὑπ' Ἀργείοισι φέβοντο Il. 11, 121, vgl. 15, 637, u. sonst; ἐτελεύτασαν ὑπ' ἀλλαλοφόνοις χερσίν Aesch. Spt. 914; φλέγονϑ' ὑπ' ἄστροις οὐρανόν 370; πέπωκεν αἷμα γαῖ' ὑπ' ἀλλήλων φόνῳ, unter dem Morde, durch den Mord, 803. Einzelne Fälle bieten sich dar, wo das pass. mit ὑπό τινι verbunden ganz gleich dem ὑπό τινος zu sein scheint, wie ὁρμηϑέντες ὑπὸ πληγῇσιν ἱμάσϑλης Od. 13, 82, wo man doch aber die Peitsche immer über dem Pferde schwebend denken soll; Luc. vrbdt ὑπὸ ϑριξὶν ἱππείαις ἀνοίγουσα τὸ στόμα, Alex. 12, vermittelst. – Auch von einer sinnlichen Auffassung geht aus τόν ῥ' ὑπ' Ἀδμήτῳ τέκε δῖα γυναικῶν, Il. 2, 714. 728. 820 u. öfter, wo wir sagen »von dem Admet«; τίκτεσϑαι ὑπό τινι 2, 742; vgl. Pind. Ἀπόλλωνι γλυκείας πρῶτον ἔψαυσ' Ἀφροδίτας, Ol. 6, 35; aber ὅσσαι νῦν γε γυναῖκες ὑπ' ἀνδράσιν οἶκον ἔχουσιν Od. 7, 68 geht in die Bdtg – 3) der Unterwürfigkeit über, unter Jemandem, unter Jemandes Botmäßigkeit oder Gewalt, vgl. δέδμητο δὲ λαὸς ὑπ' αὐτῷ Od. 3, 304; mehr örtlich ist noch λέοντε τραφέτην ὑπὸ μητρί Il. 5, 555; woran sich reihen: ὑπὸ τῷ πατρὶ τεϑραμμένος ἐν τοῖς ἐκεί. νου ἤϑεσιν Plat. Rep. VIII, 558 d; ὑπὸ παιδοτρίβῃ ἀγαϑῷ πεπαιδευμένος Lach. 184 e, d. i. unter dessen Anleitung, ihm untergeordnet; τραφέντες ὑπὸ τούτοις Pol. 6, 7, 2; dah. γίγνεσϑαι ὑπό τινι, unter Jemandes Gewalt kommen, Xen. An. 7, 2, 2; οἱ ὑπό τινι, die Einem Untergebenen, die Unterthanen; ὑφ' ἑαυτῷ, Her. 7, 11, sein eigener Herr, nach eigener Willkühr; βουλόμενος ὑπὸ βαρβάροισιν εἶναι Ἀϑηναίους 6, 127; ὑφ' ἑαυτοῖς ἔχειν, in Unterwürfigkeit halten, Xen. Cyr. 2, 1, 26, wie πολλὰς πόλεις ὑφ' ἑαυτῇ ἔχειν δουλωσαμένην Plat. Rep. I, 351 b; ἁπάσας τὰς δυνάμεις συλλαβοῦσα ὑφ' ἑαυτῇ ἔχει Gorg. 456 a. Auch ὑφ' ἑαυτῷ ἔχειν, unter sich haben, zu befehligen haben, übh. in seiner Gewalt haben, Her. 7, 157; ὑπὸ πόλεσι καὶ νόμοις οἰκεῖν Isocr. 5, 14; τοὺς ἐχϑροὺς οὓς οὐκ ἔστιν ὑπὸ τοῖς νόμοις λαβεῖν Dem. 8, 29. – Dah. τὰ ὑπὸ τῇ μουσικῇ Plat. Phaed. 110 b, Alles was unter die Musik fällt od. gehört, wie αἱ ὑπὸ πάσαις ταῖς τέχναις ἐργασίαι Conv. 205 b, vgl. Rep. VI, 511 a. – 4) auch, wie ὑπὸ c. gen., eine Begleitung, ὑπ' αὐλητῆρι πρόσϑ' ἔκιον, unter dem Spiele des Flötenspielers gingen sie vorwärts, Hes. Sc. 283, vgl. 299; βῆ ϑεῶν ὑπ' ἀμύμονι πομπῇ, unter dem Geleite, Il. 6, 171; Od. 7, 193; ὑπὸ εὐχαῖς, unter Gebeten, Pind. I. 5, 44; u. so bes. bei Sp. ὑπ' αὐλῷ, unter Flötenspiel, ὑπὸ κήρυκι, unter Heroldsruf, Luc. Alex. 19, ὑπὸ δᾳδί, λαμπάδι u. dgl., Hemsterh. Luc. D. Mort. 6, 5.

C. Mit dem accus., den Gegenstand bezeichnend, unter welchen od. unter welchem hin Etwas sich bewegt; also – 1) örtlich; – a) von der Bewegung nach einem Orte hin, unt er; ὑπό τε σπέος ἤλασε μῆλα Il. 4, 279, er trieb sie unter die Höhle; ἀντικρὺ ὑπ' ὀστέον ἤλυϑ' ἀκωκή 5, 67; εἶμι ὑπὸ γαῖαν 18, 333, unter die Erde gehen, d. i. sterben; vgl. Od. 20, 81; ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν ἵππους Il. 5, 731, u. öfter; u. ähnlich ὑφ' ἅρματ' ἤγαγον ἵππους Aesch. Prom. 463; αἱ δ' ὑπὸ κῦμα ϑαλάσσης αὐτίκ' ἔδυσαν Il. 18, 145; ὑπὸ ζόφον ἐλϑεῖν Od. 11, 57 ll. 23, 51; ὑπὸ πόντον ἐδύσατο Od. 11, 253; κρύψαν ὑπὸ γᾶν Pind. P. 9, 81; παίσασ' ὑφ' ἧπαρ Soph. Ant. 1299; Tr. 927; φοιτᾷ γὰρ ὑπ' ἀγρίαν ὕλαν O. R. 477; εἰ γάρ μ' ὑπὸ γῆν ἧκεν Aesch. Prom. 152; ἄπειμι γῆς ὑπὸ ζόφον κάτω Pers. 825; u. Eur. oft; ἀλλ' ὅτε δὴ τάχ' ἔμελλεν ὑπὸ πτόλιν αἰπύ τε τεῖχος ἵξεσϑαι Il. 11, 181, vgl. 18, 281, unter die Stadt und die Mauern, die Annäherung ausdrückend; ἕπεσϑαι ὑπὸ Ἴλιον Il. 23, 297; λαὸν ἀγαγόνϑ' ὑπὸ τεῖχος 4, 407; 12, 264; ὑπὸ Τροίην Od. 4, 146. 14, 469, wo überall aber an hochliegende Städte und hohe Mauern zu denken ist, unter welche sich der begiebt, der sich ihnen nähert; so ὑπὸ τὰ τείχη ἄγειν Xen. Cyr. 5, 4, 43, u. ähnlich, auch die Annäherung bezeichnend, Soph. κεῖνος δ' ὑπ' αὐτὴν ἐσχάτην στήλην ἔχων ἔχριμπτ' ἀεὶ σύριγγας, El. 710; ὑπὸ τειχίον ἀποστάς Plat. Rep. VI, 496 d; ὑπὸ τὸ τεῖχος IV, 439 e; ὑπὸ τὴν σκοπἡν ἐλαύνειν Xen. Cyr. 6, 3, 13. So ist auch ὑπὸ τὸ δικαστήριον ἄγειν, ἀπάγειν, Her. 6, 72. 104. 9, 93, eigtl. vor den höher sitzenden Richter, unter das Tribunal des Richters führen; wonach dann aber auch gesagt wurde ὑπάγειν ὑπὸ τὸν δῆμον, ὑπὸ τοὺς ἐφόρους, Her. 6, 136. 82; ὑπὸ τὴν ψῆφον ἔρχεσϑαι Aesch. 3, 19; vgl. Dem. 59, 126; auch ἄγετε αὐτοὺς ὑπὸ τοὺς νόμους, 24, 131. – b) bei Verbis der Ruhe u. übh. die Verbreitung unter Etwas hin ausdrückend, was am anschaulichsten ist in ὄρνιϑες δέ τε πολλοὶ ὑπ' αὐγὰς ἠελίοιο φοιτῶσι, Od. 2, 181, vgl. 11, 498. 619; εἴ που ζώουσιν ὑπ' αὐγὰς ἠελίοιο 15, 349; ὅσσοι ἔασιν ὑπ' ἠῶ τ' ἠέλιόν τε Il. 5, 267, so viele unter der Sonne hin verbreitet, d. i. überall leben; vgl. Jac. A. P. p. 24. 271, Eur. Hec. 1144 u. Tim. lex.; wie noch Plat. sagt ὁπόσων ὑπὸ οὐρανὸν ἡμεῖς ἀκοὴν παρεδεξάμεϑα, Tim. 23 d, u. Aesch. 2, 41 Φίλιππον τῶν ὑπὸ τὸν ἥλιον ἀνϑρώπων πάντων εἶναι δεινότατον. Aehnlich sind zu fassen: οἳ δ' ἔχον Ἀρκαδίην, ὑπὸ Κυλλήνης ὄρος αἰπύ, II. 2, 603, vgl. 824, u. αἱ ὑπὸ τὸ ὄρος κῶμαι Xen. An. 7, 4, 5; Ἐρινύες, αἵϑ' ὑπὸ γαῖαν ἀνϑρώπους τίνυνται Il. 19, 259; πεπτηὼς γὰρ ἔκειτο ὑπὸ ϑρόνον Od. 22, 362; στὰς ὑπὸ ὄγχνην 24, 234, wo man überdies an die vorhergegangene Bewegung denken muß; ὑπὸ τὴν ἄρκτον Her. 5, 10; sogar ὕπεστι ὑπὸ γῆν, 2, 127. – Damit verbindet sich c) oft der Begriff des Schutzes, wo wir unter oder hinter sagen, ὑπὸ τἡν ϑύρην Her. 1, 12; ὑπὸ τὸν στρατὸν καταφυγεῖν, hinter das Heer oder unter seinen Schutz flüchten, 9, 96; vgl. ὑπὸ τὰ ϑηρία τεταγμένοι Pol. 5, 85, 3, wie ὑποστείλας αὐτὸν ὑπὸ τὸ τῆς φάλαγγος κέρας (s. ὑποστέλλειν), u. öfter bei Pol. – 2) von der Zeit, sowohl während, also eine Verbreitung über eine Zeit hin, πάνϑ' ὑπὸ μηνιϑμόν Il. 16, 202, ὑπὸ τὸν ϑυμόν Pol. 2, 19, 10, – als gewöhnlicher eine Annäherung an einen bestimmten Zeitpunkt bezeichnend, gegen, um, wie das lateinische sub, ὑπὸ νύκτα, gegen die Nacht, mit Einbruch der Nacht, Il. 22, 102; ὑπὸ τὴν νύκτα Her. 6, 2. 9, 51. 60; ὑπὸ τὴν ἕω, gegen Morgen, ὑπὸ ταῦτα, um diese Zeit, 2, 142; ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους, um dieselbe Zeit, Thuc. 2, 27. 4, 56; ὑπὸ τὴν εἰρήνην Isocr. Paneg. 4, 47. 177; Sp., ὑπ' αὐτοὺς τούς και ροὺς Pol. 16, 15, 8; auch mit hinzugefügtem partic., ὑπὸ τὸν νηὸν κατακαέντα, um die Zeit, als der Tempel verbrannt wurde, Her. 1, 51. – 3) die Unterwürfigkeit ausdrückend, an 1a sich annähernd; ὅσον νῦν ὑπὸ χέρα ναίεις Soph. El. 1081; Αἴγυπτος ἐγένετο πάλιν ὑπὸ βασιλέα Thuc. 1, 110; ὑφ' ἑαυτὸν ποιεῖσϑαι 4, 60; οἱ ὑπ' αὐτούς, die Unterthanen, Xen. Cyr. 8, 8, 5, τοὺς ὑφ' ἑαυτόν 1, 5, 3; τραφεὶς καὶ παιδευϑεὶς ὑπὸ Κλέανδρον Pol. 10, 25, 1; ὑπ' ἐμαυτὸν ἔχω Matth. 8, 9; ὑπ' ἐξουσίαν τεταγμένος u. ä.; mehr noch ein Zusammenfassen unter einen allgemeinen Begriff in eine Klasse auszudrücken, ὅσα ὑπὸ ταὐτὸ εἶδος Arist. topic. 1, 7, u. oft; τὸ ὑπὸ τὸν ὁρισμόν ib. 1, 6; – ὑπό τι, in gewisser Beziehung, einigermaßen, beinahe, Plat. Phaedr. 242 d; εὐήϑη καὶ ὑπό τι ἀσεβῆ Gorg. 493 c, eine Annäherung andeutend.

Seinem Casus kann ὑπό in allen Verbindungen nachgesetzt werden und zieht dann den Ton zurück, ὕπο. – Auch wird die Präposition durch mehrere Wörter von ihrem Casus getrennt, vgl. Il. 2, 465. 18, 390. 19, 363 Od. 1, 131. 5, 320, u. sonst.

In der Zusammensetzung bedeutet ὑπό – 1) darunter, sowohl von der Ruhe, als von der Bewegung, unterhalb, von unten auf, darunter hin, darunter hervor. – 2) eine Mischung, einer Masse unter eine andere. – 3) Unterordnung und Abhängigkeit, unter. – 4) die Annäherung an den Begriff des Simplex, etwas, ziemlich, allmälig, unvermerkt, nach und nach, wie das lat. sub.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ὑπό
13 ΔΊω

ΔΊω, nur poet., ich fürchte, ich fliehe, ich treibe in die Flucht, scheuche, jage; verwandt δίεμαι, ἐνδίημι, δείδια δέδια, δείδω, δειδίσσομαι, διώκω (?), διερός (?), δέος, δειμός, δεῖμα, δειλός, δεινός; bei Homer δίω in den Formen δίον, δίες, δίε, δίωμαι, δίηται, δίωνται, δίοιτο, δίεσϑαι. – Das activum ist bei Homer transitiv treiben in der v. l. δίες Iliad. 22, 251 οὔ σ' ἔτι, Πηλέος υἱέ, φοβήσομαι, ὡς τὸ πάρος περ τρὶς περὶ ἄστυ μέγα Πριάμου δίον (δίες), οὐδέ ποτ' ἔτλην μεῖναι ἐπερχόμενον, Scholl. Didym. γράφεται καὶ δίες· καὶ οὕτως εἶχον αἱ χαριέστεραι (vgl. Sengebusch Homer. diss. 1 p. 197 sqq.), Scholl. Aristonic. ἡ διπλῆ, ὅτι τὸ δίον ἐδιώχϑην; also Aristarch las wenigstens in seiner zweiten, von Aristonicus erklärten Ausgabe (s. Sengebusch Homer. diss. 1 p. 34) δίον, intransitiv, fliehen; vgl. Scholl. Herodian. Iliad. 18, 584. 23, 475 Apollon. Lexic. p. 59, 7; Lehrs Aristarch. p. 59. 151. Ferner das activum intransitiv, in der Bedeutung fürchten, Iliad. 9, 433. 11, 557 περὶ γὰρ δίε νηυσὶν Ἀχαιῶν; 5, 566 περὶ γὰρ δίε ποιμένι λαῶν, μή τι πάϑοι, μέγα δέ σφας ἀποσφήλειε πόνοιο; Odyss. 22, 96 περὶ γὰρ δίε μή τις Ἀχαιῶν – ἐλάσειεν; Iliad. 17, 666 περὶ γὰρ δίε μή μιν Ἀχαιοὶ – λίποιεν. – Das medium, transitiv, treiben, scheuchen, verjagen: Iliad. 12, 276 αἴ κε Ζεὺς δώῃσιν Ὀλύμπιος ἀστεροπητὴς νεῖκος ἀπωσαμένους δηίους προτὶ ἄστυ δίεσϑαι; Odyss. 17, 398 ὃς τὸν ξεῖνον ἄνωγας ἀπὸ μεγάροιο δίεσϑαι μύϑῳ ἀναγκαίῳ; 20, 343 αἰδέομαι δ' ἀέκουσαν ἀπὸ μεγάροιο δίεσϑαι μύϑῳ ἀναγκαίῳ; 21, 370 μή σε καὶ ὁπλότερός περ ἐὼν ἀγρόνδε δίωμαι, βάλλων χερμαδίοισι; Iliad. 22, 456 δείδω μὴ δή μοι ϑρασὺν Ἕκτορα δῖος Ἀχιλλεύς, μοῦνον ἀποτμήξας πόλιος, πεδίονδε δίηται; 7, 197 οὐ γάρ τίς με βίῃ γε ἑκὼν ἀέκοντα δίηται; 16, 246 αὐτὰρ ἐπεί κ' ἀπὸ ναῦφι μάχην ἐνοπήν τε δίηται; 18, 162 ὡς δ' ἀπὸ σώματος οὔ τι λέοντ' αἴϑωνα δύνανται ποιμένες ἄγραυλοι μέγα πεινάοντα δίεσϑαι; 17, 110 ὥς τε λὶς ἠυγένειος, ὅν ῥα κύνες τε καὶ ἄνδρες ἀπὸ σταϑμοῖο δίωνται ἔγχεσι καὶ φωνῇ; Odyss. 17, 317 vom Hunde Argos οὐ μὲν γάρ τι φύγεσκε βαϑείης βένϑεσιν ὕλης κνώδαλον, ὅ ττι δί. οιτο· καὶ ἴχνεσι γὰρ περιῄδη, vgl. Scholl Herodian. Iliad. 23, 475; Iliad. 22, 189 ὡς δ' ὅτε νεβρὸν ὄρεσφι κύων ἐλάφοιο δίηται, ὄρσας ἐξ εὐνῆς, διά τ' ἄγκεα καὶ διὰ βήσσας· τὸν δ' εἴ πέρ τε λάϑῃσι καταπτήξας ὑπὸ ϑάμνῳ, ἀλλά τ' ἀνιχνεαων ϑέει ἔμπεδον, ὄφρα κεν εὕρῃ; 15, 681 ὡς δ' ὅτ' ἀνὴρ ἵπποισι κελητίζειν εὖ εἰδώς, ὅς τ' ἐπεὶ ἐκ πολέων πίσυρας συναείρεται ἵππους, σεύας ἐκ πεδίοιο μέγα προτὶ ἄστυ δίηται λαοφόρον καϑ' ὁδόν· πολέες τέ ἑ ϑηήσαντο ἀνέρες ἠδὲ γυναῖκες ' ὁ δ' ἔμπεδον ἀσφαλὲς αἰ. εὶ ϑρώσκων ἄλλοτ' ἐπ' ἄλλον ἀμείβεται, οἱ δὲ πέτονται. Außerdem kann man noch hierher rechnen Iliad. 12, 304, wo es von einem hungrigen Löwen heißt οὔ ῥά τ' ἀπείρητος μέμονε σταϑμοῖο δίεσϑαι, er will nicht weggehn; da aber sonst δίομαι bei Homer nur transitive Bedeutung hat, zieht man das δίεσϑαι dieser Stelle besser zu δίεμαι, δίημι, welches vgl. – Bei Aeschyl. ist δίομαι intransitiv gebraucht, »sich scheuen« »sich fürchten«, Pers. 700 δίομαι μὲν χαρίσασϑαι, δίομαι δ' ἀντία φάσϑαι, λέξας δύσλεκτα φίλοισιν, vgl. Buttmann Gramm. 2 S. 147; dagegen transitiv, »verfolgen«, Eumenid. 357. 385 διόμεναι, Suppl 819 μετά με δρόμοισι διόμενοι.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ΔΊω
14 ὁράω

ὁράω, bei Hom. theils zusammengezogen, ὁρῶ, ὁρᾷς, ὁρᾷ u. s. w., theils gedehnt, ὁρόω, ὁράᾳς u. s. w., ion. auch ὁρέω, ὁρέομεν, im praes. med. ὅρηαι (schlechter Acc. ὁρῆαι) wie von ὅρημαι, Od. 14, 343; impf. bei den Att. ἑώρων, perf. ἑώρᾱκα, bei den att. Dichtern gew. dreisylbig zu sprechen, weshalb auch ἑόρακα in diesem Falle geschrieben wird, Eur. Phoen. 1367; pass. ἑώρᾱμαι, u. aor. ἑωράϑην, nur bei Sp., u. adj. verb. ὁρατός, ὁρατέος. – Dazu gehört von ΟΠ fut. ὄψομαι u. aor. ὠψάμην, nur in der Form ὄψαιντο (vgl. Lob. Phryn. 734) vorkommend; perf. ὄπωπα, nur poetisch, aor. pass. ὤφϑην, u. fut. ὀφϑήσομαι; u. selten auch perf. pass. ὦμμαι, ὦφϑαι, adj. verb. ὀπτός, ὀπτέος; – u. von ΙΔ aor. εἶδον, inf. ἰδεῖν, part. ἰδών u. s. w., conj. auch ἴδωμι, Il. 22, 450, imper. nach Moeris ἰδέ, wie auch Plat. Phileb. 12 c accentuirt ist; med. εἰδόμην, ἰδέσϑαι (das perf. οἶδα s. oben unter ΕΙΔΩ); – sehen; absol., sehend sein, blicken, ὁ γὰρ οἶος ὃρα πρόσσω καὶ ὀπίσσω, Od. 24, 452 (s. ὀπίσω) ὡς ὁρᾶτε, Aesch. Prom. 677, u. sonst; auch ἴδοιτο πρευμενοῦς ἀπ' ὄμματος, Suppl. 207; ὀφϑαλμοῖς, Soph. Ai. 84; – ἔς τι, z. B. ἐς γε-νεὴν ὁρόων, Il. 10, 239; ἰδέσϑω δ' ἐς ὕβριν βρότειον, Aesch. Suppl. 97; πρὸς πρᾶγμα, 706; μηδὲν εἰς κεῖνόν γ' ὅρα, Soph. El. 913; φιλεῖ γὰρ πρὸς τὰ χρηστὰ πᾶς ὁρᾶν, 960; εἰς ἕν καὶ ἐπὶ πολλα, Plat. Phaedr. 266 b; ἧστο κάτω ὁρόων, Od. 23, 91; δεῠρο, Il. 17, 637; ἐς ἀλλήλους, auf einander blicken, 24, 633; vgl. Od. 5, 439. 18, 219. 19, 514. 20, 373, öfter; u. eben so im med., Hes. O. 536; κατ' αὐτοὺς αἰὲν ὅρα, er sah immer auf sie von oben herab, Il. 16, 646; κατὰ Τροίην, auf Troja herunter sehen, 24, 291; ἐπὶ πόντον, er sah über das Meer hin, 1, 350; oft ὀφϑαλμοῖσιν ἰδών, Hom.; – absolut braucht Hom. ὑπόδρα ἰδών, ἄντα, ἀχρεῖον ἰδών; – auch zusehen, sich vorsehen, sich hüten, besonders ὅρα, siehe wohl zu, ὅρα εἰ, siehe wohl zu, ob, Aesch. Prom. 946; ὅρα, εἴ τι ἄλλο λέγεις, Plat. Phaed. 118, öfter; ὁρᾶτε, Ar. Plut. 215; ὅρα, μή, hüte dich, Tragg. u. in Prosa (s. μή u. ὅπως); auch parenthetisch, ὁρᾷς, siehst du! καὶ νῦν γ' ὅτι Κλεισϑένη εἶδον, ὁρᾷς, διὰ τοῦτ' ἐγένοντο γυναῖκες, Ar. Nubb. 354, vgl. Thesm. 490. 496 Eccl. 104; ἀλλ' ὁρᾷς, δίκαια δοκεῖ λέγειν, d. i. offenbar scheint er zu sagen, Plat. Prot. 336 b, öfter; vgl. ὁρᾶτε γάρ, ἐπειδή –, Legg. III, 699 e; – c. acc., ὄφρα δέ μοι ζώει καὶ ὁρᾷ φάος ἠελίοιο, Il. 18, 61, öfter; ἄνδρ' ὁρόω κρατερώ, 5, 244; ὕβριν, Pind. P. 10, 36; Tragg. u. in Prosa, ὁρᾶτε δεσμώτην ἐμέ, Aesch. Prom. 119; – mit folgendem ὅτι, οὐχ ὁρᾷς, ὅτι ἥμαρτες; ibd. 259, vgl. 953, öfter; μὴ δῆτ' ἴδοιμι ταύτην ἡμέραν, Soph. O. R. 831, möchte ich diesen Tag nicht sehen, nicht erleben; ὁ πάνϑ' ὁρῶν χρόνος, 1213, öfter; – mit folgender indirecter Frage, οὐχ ὁράᾳς, οἷος κἀγὼ καλός τε μέγας τε, Il. 21, 108; ὅρα νυν, εἴ σοι ταῦτ' ἀρωγὰ φαίνεται, Aesch. Prom. 999; Eum. 137; τὰν Διὸς γὰρ οὐχ ὁρῶ μῆτιν ὅπᾳ φύγοιμ' ἄν, mit einer sehr geläufigen Umsetzung des Objects, ich sehe nicht, wie ich dem Rathschlusse des Zeus entfliehen könnte, Prom. 908; ἴδεσϑέ μ' οἷα πρὸς ϑεῶν πάσχω ϑεός, 92; ἴδεϑ' ὅπη προνέμεται Ἄρης, Soph. El. 1376; vgl. Plat. ὁρᾷς οὖν ἡμᾶς, ὅσοι ἐσμέν; Rep. I, 327 c; ὁρῶντας τοὺς στρατηγούς, οἷα πεπόνϑασιν, Xen. An. 3, 2, 8, was den Feldherren widerfahren ist, vgl. 4, 7, 11. 6, 2, 23; sehr gewöhnlich mit acc. u. partic. (statt des inf.), καπνὸν δ' οἶον ὁρῶμεν ἀπὸ χϑονὸς ἀΐσσοντα, den Rauch sich erheben sehen, Od. 10, 99; φίλον ἄνδρα διωκόμενον περὶ τεῖχος ὀφϑαλμοῖσιν ὁρῶμαι, Il. 22, 169; εἶπέ τιν' αὐτὸς ὁρᾶν αὐξομέναν, Pind. Ol. 7, 62; ὁρῶ κυροῦντα τόνδε τῶν ἐπαξίων, Aesch. Prom. 70; χλιδῶντας ὧδε τοὺς ἐμοὺς ἐγὼ ἐχϑροὺς ἴδοιμι, 975; ὁρῶ δὲ φεύγοντ' αἰετόν, Pers. 201; ἰδὼν τὸν ἄνδρα τόνδε κείμενον, da ich diesen Mann hier liegen sah, Ag. 1563, öfter; πολλὰ γάρ σε ϑεσπίζονϑ' ὁρῶ, Soph. O. C. 1512; οὐ γὰρ δίκαιά σ' ἐξαμαρτάνονϑ' ὁρῶ, Ant. 739; ἤδη γὰρ εἶδον πολλάκις καὶ τοὺς σοφοὺς λόγῳ μάτην ϑνήσκοντας, El. 62; ὁρῶ σε δεξιὰν κρύπτοντα χεῖρα, Eur. Hec. 343; ὁρῶ τοὺς οἰκοδόμους μεταπεμπομένους συμβούλους περὶ τῶν οἰκοδομημάτων, Plat. Prot. 319 b; ὡς εἶδε τὸν Κλέαρχον διελαύνοντα, Xen. An. 1, 5, 12; u. überall in Prosa, auch pass., ὅταν ὀφϑῶσι διαλεγόμενοι ἀλλήλοις, Plat. Phaedr. 232 a; Eur. I. T. 933. Auch auf leblose Dinge, wie bei uns, übertragen, ἦ πᾶσ' ἀνάγκη τήνδε τὴν στέγην ἰδεῖν τά τ' ὄντα καὶ μέλλοντα κακά; Soph. El. 1489; μηδ' ὄψεταί νιν φέγγος ἡλίου, wird ihn nicht anblicken, Trach. 603; u. gewagter, ὅσ' ἂν λέγωμεν, πάνϑ' ὁρῶντα λέξομεν, O. C. 74. – Hom. u. die folgdn Dichter haben oft das med. in ganz gleicher Bedeutung mit dem act., ὀφϑαλμοῖσιν oder ἐν ὀφϑαλμοῖσιν ἰδέσϑαι, vor Augen sehen, oft bei Hom., ἄγε, πειρήσομαι ἠδὲ ἴδωμαι, Od. 6, 126, ich will doch einen Versuch machen u. zusehen, vgl. 21, 159; so auch ohne πειράομαι, 4, 22. 10, 44; u. beim geistigen Wahrnehmen vrbdt er ὄφρα ἴδωμαι ἐνὶ φρεσὶν ἠδὲ δαείω, Il. 21, 61, vgl. 4, 249 Od. 21, 112; ἰδέσϑαι, Pind. P. 1, 26 I. 3, 68; Trsgg., ἴδεσϑε χώρας τὴν διπλῆν τυραννίδα, Aesch. Ch. 967, öfter; Soph. Ant. 590 Trach. 305 u. sonst. – In allgemeiner Bdtg wird ὁρᾶν nicht bloß vom inneren geistigen Sehen, sondern von allem Wahrnehmen durch die Sinne gebraucht, φωνῇ γὰρ ὁρῶ τὸ φατιζόμενον, Soph. O. C. 687. – Mit Accusativen, wie ἀλκήν, ϑυμόν verbunden, eigtl. Muth sehen, aus den Augen strahlen, blicken lassen, Pind. Ol. 9, 111; ὁρᾶν σεμνὸν καὶ βλοσυρόν, Ael. V. H. 12, 21. – Im pass. nicht bloß gesehen werden, sondern auch sich zeigen, sich sehen lassen, erscheinen, bes. Att., τὰ ὁρώμενα, sichtbare Dinge, Plat. Parmen. 130 a.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ὁράω
15 ἤ [2]

ἤ, p., bes. ep. auch in ήέ gedehnt, Conjunction mit drei Hauptbedeutungen, trennend, fragend u. vergleichend. – 1) ἤ als Trennungspartikel, oder, oder auch, zwischen zwei Wörtern od. Sätzen, die als verschieden, häufig als einander ganz entgegengesetzt bezeichnet werden sollen; τούς μ' ἐκέλευσα Πύλονδε καταστῆσαι καὶ ἐφέσσαι ἢ εἰς Ἤλιδα Od. 13, 274; bei den Tragg. u. in Prosa, δρῶντ' ἢ λέγοντα Aesch. Prom. 663, χειμῶνα ἢ ϑάλπος Ag. 551, ζητῶν ὄλεϑρον ἢ φυγήν Soph. O. R. 659, χρηστοῦ ἢ πονηροῦ αὐτοῦ γενομένου Plat. Prot. 313 a, oft. Einzeln steht es immer in der Vrbdg σὺν τρισὶν ἢ τέτταρσι, Xen. An. 1, 8, 12; στάδια πέντε ἢ ἕξ, 5, 2, 4, wofür Soph. auch δύο ἢ καὶ πλέους ἡμέρας sagt, Tr. 940. – Häufig u. gewöhnlich, wenn die beiden Gggsätze als gleichbedeutend ausgesprochen u. sich bestimmt ausschließend gegenüber, od. auch als gleichbedeutend neben einander gestellt werden, steht es zwei- od. mehrmal, entweder – oder, sive – sive od. aut – aut, ἢ τεὸν ἢ Αἴαντος ἢ Ὀδυσῆος Il. 1, 138, εἷς δέ τις ἀρχὸς ἀνὴρ βουληφόρος ἔστω ἢ Αἴας ἢ Ἰδομενεὺς ἢ δῖος Ὀδυσσεύς, ἠὲ σὺ Πηλείδη ibd. 144, gleichviel, sei es nun Ajas od. Idom. u. s. w.; mit hinzutretendem καί, ἀλλ' ἄγε δή τινα μάντιν ἐρείομεν ἢ ἱερῆα ἢ καὶ ὀνειροπόλον 1, 62, wie Soph. O. R. 233; ἤ τις Ἀπόλλων ἢ Πὰν ἢ Ζεύς Aesch. Ag. 55; ἢ σεισ μὸν ἢ βροντὴν ἢ Διὸς σέλας Soph. O. C. 95; viermal, ibd. 251; ἤ τις ἢ οὐδείς, einer od. gar keiner, kaum einer, Her. 3, 140; διακινδυνεύοντα ἢ χρηστὸν γενέσϑαι ἢ πονηρόν Plat. Prot. 313 a. Abweichend ist Il. 2, 289, ὥς τε γὰρ ἢ παῖδες νεαροὶ χῆραί τε γυναῖκες, der Uebergang in die verknüpfende Partikel τε. – Vgl. noch ἤ τοι u. εἴτε. – Oft läßt es sich durch sonst, außerdem übersetzen, εἰδέναι δεῖ περὶ οὗ ἂν ᾖ βουλή, ἢ παντὸς ἁμαρτάνειν ἀνάγκη, oder es ist, wenn man es nämlich nicht weiß, nothwendig, daß man Alles verfehlt, d. i. man muß wissen, worüber Rath gehalten wird, sonst muß man..., Plat. Phaedr. 237 c; πᾶσα ἀνϑρώπου ψυχὴ τεϑέαται τὰ ὄντα, ἢ οὐκ ἂν ἦλϑεν εἰς τόδε τὸ ζῷον, sonst wäre sie nicht gekommen, ibd. 249 e; ἔργον γε οὐδαμοῦ ληπτέον ἢ εὐϑὺς ἐλεγχϑήσεται γελοῖος ὤν Xen. Mem. 1, 7, 2; vgl. Dem. 39, 33. – Dasselbe ἤ steht auch innerhalb einer Frage od. vrbdt zwei Fragen, τί σοι φάμενος ἢ τί ῥέξας Aesch. Ch. 314; τί χρή με στέγειν ἢ τί λέγειν πρὸς ἄνδρ' ὑπόπταν; was soll ich verheimlichen od. was soll ich sagen? Soph. Phil. 136. – Daraus ist abzuleiten – 21 ἤ in der Frage, zunächst in directer Doppelfrage, πότερον od. πότερα – ἤ, u. in indirecter, εἰ – ἤ, bei den Tragg. u. in Prosa die gewöhnliche Form, ob – oder; πότερα γὰρ αὐτοῦ ζῶντος ἢ τεϑνηκότος φάτις ἐκλῄζετο Aesch. Ag. 616; πότερον ἐκείνους καλῶμεν ἢ 'μοὶ τοῖςδέ τ' ἐξειπεῖν ϑέλεις Soph. Tr. 342; auch mit zweimaligem ἤ, πότερα δ' ἐν οἴκοις ἢ 'ν ἀγροῖς ὁ Λάϊος ἢ γῆς ἐπ' ἄλλης συμπίπτει φόνῳ O. R. 112; πότερα ἔστι τι ἓν ἢ οὐκ ἔστιν Plat. Prot. 324 d; Beispiele von εἰ – ἤ s. unter εἰ. – Auch ἆρ' οὖν τοῖς ποιηταῖς ἡμῖν μόνον ἐπιστατητέον – ἢ καὶ τοῖς ἄλλοις δημιουργοῖς, Plat. Rep. III, 401 a u. öfter. – Bei Hom. auch ἤ – ἤ, ἡμεῖς δὲ φραζώμεϑα, ἤ ῥ' αὖτις πόλεμον ὄρσομεν, ἢ φιλότητα βάλωμεν, ob wir die Schlacht wieder anfangen od. Freundschaft stiften sollen, Il. 4, 15, vgl. 1, 190. 10, 342 Od. 6, 142. 9, 175; eben so wo ein Zweifel ausgedrückt ist, μερμήριξε – ἢ – διώκοι, ἢ ὅ γε τῶν πλεόνων ἀπὸ ϑυμὸν ἕλοιτο Il. 5, 672; so nach δίζε 16, 713, πειρηϑῆναι 21, 225, ὁρμαίνω Od. 15, 299, μετὰ φρεσὶ νόησον Il. 20, 311; vgl. Orac. bei Her. 1, 65. Bei attischen Schriftstellern ist diese Vrbdg zweifelhaft, vgl. Elmsl. u. Herm. zu Eur. Med. 480; Aesch. ἑλοῦ γὰρ ἢ πόνων τὰ λοιπά σοι φράσω – ἢ τὸν ἐκλύσοντ' ἐμέ, Prom. 782; εἰδῶμεν ἢ νικῶμεν ἢ νικώμεϑα Ch. 745. – Das erste Frageglied steht auch ohne eine Partikel, οὐδέ τι ἴδμεν, ζώει ὅ γ' ἢ τέϑνηκεν Od. 4, 110; λοιμοῦ τις ἦλϑε σκηπτὸς ἢ στάσις πόλει Aesch. Pers. 701; ἥμαρτον ἢ ϑηρῶ τι τοξότης ἃς ἢ ψευδόμαντίς εἰμι Ag. 1167; Κρέοντος ἢ σοῦ ταῦτα τἀξευρήματα Soph. O. R. 378, vgl. πόϑεν λαβών; οἰκεῖον ἢ 'ξ ἄλλου τινός O. R. 1162; οὐδ' ἄν διαγνοίη λίνου ἢ καννάβιός ἐστι Her. 4, 76; ἐγρήγορας ἢ κα ϑεύδεις Plat. Prot. 310 b. Wie hier schon oft in dem zweiten Fragegliede eine Berichtigung oder Erwiderung auf das erste Frageglied liegt, so wird auch, wenn kein Frageglied vorausgegangen ist, eine Frage mit ἤ hinzugefügt, um durch eine das Gegentheil ausdrückende Frage die Richtigkeit des Gesagten auszudrücken, od., in Beziehung auf eine andere Frage, das, was am wahrscheinlichsten darauf geantwortet werden kann, hinzuzusetzen, ist es nicht etwa so, oder, wie das lat. an, Od. 1, 298 οὐδέ τί σε χρὴ νηπιάας ὀχέειν –. ἢ οὐκ ἀΐεις, οἷον κλέος ἔλλαβε δῖος Ὀρέστης; oder weißt du nicht, was für einen Ruhm Orestes erlangt hat? Welcher Ruhm doch eben dich auffordert, nicht mehr so kindisches Sinnes zu sein, sondern nach gleichem Ruhme zu streben; Od. 4, 710 τίπτε δέ μοι παῖς οἴχεται; οὐδέ τί μιν χρεὼ νηῶν ἐπιβαινέμεν –. ἢ ἵνα μηδ' ὄνομα αὐτοῦ λίπηται; oder soll er etwa deswegen weggehen, damit auch nicht einmal sein Name übrig bleibe (das wünschen sicher die Freier)? vgl. Il. 5, 466. Andere Stellen, wie Il. 7, 26. 17, 445, richtiger als selbstständige Fragen gefaßt und ἦ betont. – Πῶς οὖν Ὀδυσσεὺς πρὸς τάδ' οὐκ αὐτάγγελος πλεῖν ἦν ἑτοῖμος; ἢ φόβος τις εἶργέ νιν; oder ist es nicht so? hielt ihn nicht Furcht zurück? Soph. Phil. 565; οὐδ' ἔχω τί φῶ –. ἢ τοῠτο φάσκω ἔπος –; ἢ σῖγ' ἀτίμως στείχω; oder soll ich etwa? Aesch. Ch. 91 ff.; τῷ γὰρ ὄμνυτ'; ἢ σιδαρέοισιν (νο μίσμασιν); Ar. Nubb. 249; τίς οὖν δὴ ἦν ἡ διατριβή; ἢ δῆλον ὅτι τῶν λόγων ὑμᾶς Λυσίας εἱστία; oder bedarf es vielmehr der Frage nicht und ist klar –? Plat. Phaedr. 227 b; ἀλλὰ τίς σοι διηγεῖτο; ἢ αὐτὸς Σωκράτης; Conv. 173 a; εἰ δέ τινα ἄλλην ἡδονὴν παρέχεται, ϑαυμαστὸν οὐδέν · ἢ πῶς σοι φαίνεται, Rep. III, 390 a; διελέσϑαι οὐ σμικροῦ λόγου · ἢ σὺ οἴει; oder meinst du etwa? ibd. 400 c. – Eben so ἢ οὐκ, oder nicht, Il. 5, 349. 15, 506; Plat. Rep. II, 370 b 371 d. – Bei Hom. steht es auch so allein in indirecter Frage, ob, εἴσεται, ἢ καὶ ἐμὸν δόρυ μαίνεται Il. 8, 111; ἀλλ' ἄγε μοι τόδε εἰπέ –, ἢ καὶ Λαέρτῃ αὐτὴν ὁδὸν ἄγγελος ἔλϑω, sage mir, ob ich gehen soll, Od. 16, 138. – 3) als Vergleichungspartikel, al s. ganz gewöhnlich nach Comparativen, von Hom. an überall; zuweilen vrbdí es zwei Comparative, wodurch der erste als bedeutsamer hervorgehoben wird, πάντες κ' ἀρησαίατ' ἐλαφρότεροι πόδας εἶναι ἢ ἀφνειότεροι, sie möchten wünschen, lieber schnellfüßig als reich zu sein, Od. 1, 165; στρατηγοὶ πλείονες ἢ βελτίονες Ar. Ach. 1042; ἐποίησα ταχύτερα ἢ σοφώτερα Her. 3, 65; σοφώτερος ἢ ἀμαϑέστερος δοκεῖ εἶναι ἑαυτῷ, er meint mehr weise als ungebildet zu sein, Plat. Rep. III, 409 d; Theaet. 144 b; Legg. IV, 704 d u. Sp., φορτικώτερον ἢ φιλοσοφώτερον διαλέγεσϑ αι Plut. Sol. 3. – Erklärend tritt es auch zu einem Comparativ, dem schon ein von ihm abhängiger Genitiv vorhergeht, τίς ἂν αἰσχίων ταύτης εἴη δόξα ἢ δοκεῖν χρήματα περὶ πλείονος ποιεῖσϑ αι ἢ φίλους; welcher Ruf schimpflicher als dieser, daß man nämlich scheint, Plat. Crit. 44 c; οὗ τί ἂν μᾶλλον σπουδάσειέ τις ἢ τοῦτο Gorg. 500 c, vgl. Legg. V, 738 d VII, 811 d. – Bei Zahlbestimmungen wird ἤ auch ausgelassen, ἔτη μὴ ἔλαττον ἑξήκοντα γεγονώς Plat. Legg. VI, 759 d; Apol. 17 d; ἀποκτείνουσι οὐ μεῖον πεντακοσίους Xen. An. 6, 2, 24, nach den besseren mss. – Durch eine eigene Attraction steht der gen. nach ἤ in Vrbdgn, wie πηγαὶ ἑτέρου ποταμοῦ οὐκ ἐλάσσονος ἢ Μαιάνδρου Her. 7, 26; vgl. Herm. zu Viger. p. 787 u. Fäsi in Friedem. u. Seebode misc. crit. 2, 4, 697 ff. – Ueber die Vrbdg μεῖζον ἢ κατὰ ἄνϑρωπον s. κατά. – Ueber ἤ nach βούλομαι, lieber wollen, s. βούλομαι. – Auffallend ist ἤ beim superl., πίϑοιτό κεν ὔμμι μάλιστα ἢ ἐμοί Ap. Rh. 3, 91. – Häufiger beim Positiv mehrerer Wörter, in denen eine Vergleichung liegt, bes. ἄλλος, ἄλλα χρῄζειν ἢ τὰ σὺν κέρδει καλά Soph. O. R. 595; Plat. Prot. 318 a; vgl. ἄλλος u. ἀλλοῖος; – ἕτερος ἤ Soph. Tr. 832; πέρα γ' ἴσϑι ἢ λέγω Phil. 1261; – ἐναντίος ἤ Plat. Gorg. 481 c, s. ἐναντίος; – ἴδιος ἤ Plat. Gorg. 481 c; – τῇ ὑστεραίᾳ ἢ ᾑ Conv. 173 a; – μηδὲν πρόσϑεν ἢ τὰ Λοξίου πειρώμεϑ' ἔρδειν Soph. El. 82; – διαφέρειν ἤ Plat. Phaedr. 228 d, διαφερόντως ἤ Phaedr. 85 b; vgl. διαφέρω, ἐπιϑυμέω, ζητέω. So bes. auch nach den Zahlwörtern διπλάσιος, πολλα πλάσιος, mehr als.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἤ [2]
16 δμωός [2]

δμωός, ὁ, der Sklave, poët., = pros. δοῦλος, von δαμάω, Apoll. Lex. Homer. p. 59, 19 Δμῶες δοῦλοι, ἀπὸ τοῦ δεδμῆσϑαι καὶ ὑποτετάχϑαι; zunächst wohl der im Kampfe Bezwungene u. zum Sklaven Gemachte, Odyss. 1, 398; sodann ganz allgemein = Sklave, ohne Rücksicht auf die Art des Erwerbs. Odyss. 24, 210 δμῶες ἀναγκαῖοι; 4, 644 τίνες αὐτῷ κοῦροι ἕποντ'; Ἰϑάκης ἐξαίρετοι, ἦ ἑοὶ αὐτοῦ ϑῆτές τε δμῶές τε, Scholl. Aristonic. σημειοῦνταί τινες, ὅτι διέστειλε τοὺς ϑῆτας ἀπὸ τῶν δμώων. ϑῆτες γὰρ λέγονται οἱ ἐλεύϑεροι μέν, μισϑῷ δὲ δουλεύοντες, δμῶες δὲ αὐτοὶ οἱ δοῦλοι, παρὰ τὸ δεδμῆσϑαι, ὅ ἐστιν ὑποτετάχϑαι; Odyss. 16, 305 ist δμῶες ἄνδρες verbunden, im Gegensatze zu den unmittelbar vorher erwähnten (δμωαὶ) γυναῖκες, ἀλλ' οἶοι σα τ' ἐγώ τε γυναικῶν γνώομεν ἰϑύν. καί κέ τεο δμώων ἀνδρῶν ἔτι πειρηϑεῖμεν, vgl. vs. 316. 318 γυναῖκας (δμωάς) – ἁνδρῶν (δμώων); vs. 305 gab es die var. lect. καί κ' ἐτεοδμώων ἀνδρῶν, Scholl. ὁ δὲ Ἀσκαλωνίτης ἐτεοδμώων, τῶν ἀγαϑῶν ϑεραπόντων. Homerische Formen: nom. sing. δμώς Odyss. 24, 257; acc. δμῶα 4, 736; dual. nom. τὼ δμῶε Odyss. 21, 244. 22, 114; plur. δμῶες, gen. δμώων, vgl. Herodian. Scholl. Iliad. 15, 105, dativ. δμωσίν Odyss. 17, 389, mehrmals δμώεσσι (ν), acc. δμῶας. In der Ilias findet sich das Wort nur 19, 333, κτῆσιν ἐμὴν δμῶάς τε καὶ ὑψερεφὲς μέγα δῶμα, welcher Vers auch Odyss. 7, 225 vorkommt. Aber δμωή erscheint in der Ilias mehrmals. So gab es denn auch Iliad. 19, 333 im Alterthume die Lesart δμωάς, wie aus Scholl. B erhellt, ἀρσενικῶς το δμῶας· συνυπακούεται δὲ αὐτῷ καὶ τὸ ϑηλυκόν; außerdem gab es daselbst noch eine Lesart mit einem Ι, ohne Zweifel δμῳάς (ΔΜΩΙΆΣ), Scholl. Didym. οὕτως Ἀρίσταρχος δμῶας ἔξω τοῠ Ι. Odyss. 7, 225 las Aristarch in seiner einen Ausgabe δμωάς, in der andern δμῶας, Scholl. Didym. διχῶς, δμωάς καὶ δμῶας. – Soph. Ant. 574; Eur. El. 628 u. öfter; der sing. steht Hes. O. 428; Eur. Phoen. frg. IV, 2.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > δμωός [2]
17 θεῖος

θεῖος, α, ον, göttlich; – al göttliches Geschlechts, Ursprungs, von einer Gottheit abstammend, ϑεῖον γένος, Il. 6, 180; übh. von einem Gotte kommend, herrührend, ὀμφή 2, 41; ϑείᾳ μοίρᾳ, durch göttliche Fügung; ϑείαις ἐπιπνόαις Aesch. Suppl. 572, der sogar ϑείας Ἥρας sagt, 559; νόσος, von den Göttern verhängt, Soph. Ai. 185, wie μανία 605; παϑήματα Phil. 192; σὺ γὰρ νοσεῖς τόδ' ἄλγος ἐκ ϑείας τύχης 1326; ϑείᾳ κἀπδνῳ τύχῃ O. C. 1581. So auch τὸ ϑεῖον Διὸς σκῆπτρον Phil. 139; ἔμαϑε, ὡς ϑεῖον εἴη τὸ πρῆγμα, daß es von den Göttern herrühre, Her. 6, 69; ἔκ τινος ϑείας ἐπιπνοίας Plat. Rep. VI, 499 a. S. unten τὸ ϑεῖον. – bl unter göttlichem Schutze stehend, wie die Könige u. Sänger u. Herolde, Od. 4, 691 u. oft bei Hom.; auch ἅλς, πύργος, Il. 9, 214. 21, 526; einer Gottheit geweiht, heilig, ἀγών, χορός, 7, 298 Od. 8, 264; μοῠσα Soph. Tr. 639; ἅγνευμα Eur. El. 256. – c) bes. alles über die gewöhnlichen Kräfte des Menschen Hinausgehende, übermenschlich, übernatürlich, göttlich groß, stark, schön, übh. von jedem in seiner Art Vortrefflichen; von verschiedenen Helden; Hom. auch ϑεῖος ὑφορβός, Od. 16, 1; selbst von leblosen Dingen, ϑεῖον ποτόν, ein göttlicher Trank, Od.; ἀνήρ Pind. P. 6, 38, wie Aesch. Ag. 1527 u. A.; vgl. Plat. Men. 99 d καὶ αἵ γε γυναῖκες τοὺς ἀγαϑοὺς ἄνδρας ϑείους καλοῠσι, καὶ οἱ Λάκωνες, ὅταν τινὰ ἐγκωμιά ζωσιν ἀγαϑὸν ἄνδρα, ϑεῖος ἀνήρ, φασίν, οὗτος; Legg. I, 626 c II, 666 d; ϑεῖος μάντις Soph. O. R. 298; τέϑνηκε ϑεῖον Ἰοκάστης κάρα 1235; Ggstz τοῖς ἀνϑρωπείοις καὶ τοῖς ϑείοις Plat. Conv. 187 e; λόγους ϑείους τε καὶ ἀνϑρωπίνους Phaedr. 259 d. – Bes. τὸ ϑεῖον, das göttliche Wesen, die göttliche Vorsehung, wenn man von der Wirkung, der Macht der Götter spricht, ohne einen bestimmten Gott nennen zu können od. zu wollen, τὸ ϑεῖον πᾶν φϑονερόν Her. 1, 32, τοῦ ϑείου ἡ προνοίη 3, 108; τοῦ ϑείου χάριν, des Gottesdienstes halber, Thuc. 5, 70; ὥς τι ἡμαρτηκότα εἰς τὸ ϑεῖον Plat. Phaedr. 242 c; vgl. noch Xen. Cyr. 4, 2, 15 Hell. 7, 5, 13 u. κατὰ τὸ ϑεῖον unter κατά; Plat. vrbdt auch τὸ δαιμόνιον καὶ τὸ ϑεῖον, Rep. II, 382 e; – τὰ ϑεῖα, göttliche, heilige, überirdische Dinge, τὰ ϑεῖα ζητεῖν, sich mit der Erforschung des Ueberirdischen beschäftigen, Xen. Cyr. 8, 8, 2; περὶ τῶν ϑείων ὅσ' ἀφανῆ τοῖς πολλοῖς Plat. Soph. 232 b. – Bei D. Cass. u. ε. Sp. ist ϑεῖος das röm. divus. – Comparat. ϑει ότερος, öfter Plat., z. B. δύναμις Crat. 397 c;Superl., εἰ πάντων τῶν βίων ἐστὶ ϑειότατος Phi. 33 c, öfter. – Adv. ϑείως, göttlich, εὖ γε καὶ ϑείως Plat. Theaet. 154 d; ἵνα ϑειοτέρως δοκιῃ τοῖσι Πέρσῃσι περιεῖναι, mehr durch eine göttliche Bestimmung, Her. 1, 122; durch eine göttliche Fügung, zufällig, ϑείως πως ἀφικνοῦνται Xen. Cyr. 4, 2, 1; Hell. 7, 5, 10.

Griechisch-deutsches Handwörterbuch > θεῖος
18 φοιτάω

φοιτ-άω, Il.2.779, etc.; [dialect] Ion. [suff] φοιτ-έω Hdt.1.37, 7.126 (also late,

A ἐπεφοίτεε Nonn.D.1.321
); [dialect] Dor. inf. φοιτῆν Bion Fr.2
; [tense] impf.[dialect] Dor. [ per.] 3sg. ἐφοίτη Theoc.2.155
; [dialect] Ep. [ per.] 3 dual φοιτήτην Il.12.266
; [dialect] Ion. φοίτεσκον Asius 13.1
: [dialect] Aeol. [tense] aor. subj. [ per.] 2sg. - άσῃς Sapph.68
:—go to and fro, backwards and forwards, and generally, with notion of repeated motion, stalk; ἀν' ὅμιλον ἐφοίτα θηρὶ ἐοικώς Il.3.449
, cf. 13.760; φοίτα δ' ἄλλοτε μὲν πρόσθ' Ἕκτορος, ἄλλοτ' ὄπισθε 5.595
; φοίτων ἔνθα καὶ ἔνθα κατὰ στρατόν 2.779
; ἐφοίτων ἄλλοθεν ἄλλος Od.9.401
., cf.10.119; πάντῃ φοιτήσασα Il.20.6
; φοίτα μακρὰ βιβάς 15.686
, cf. Od.11.539; διὰ νηὸς φ. keep going from one part to another, 12.420; ἀφάνης κἀν Ἀΐδα δόμῳ φοιτάσῃς Sapph.
l.c.; of birds on the wing, Od.2.182, E.Hipp. 1059, Ion 154 (lyr.); of horses going to feed, Hdt.1.78; of hounds casting about for the scent, X.Cyn.4.4, 6.19; φοιτᾷς ὑπερπόντιος ἔν τ' ἀγρονόμοις αὐλαῖς, of love frequenting both sea and land, S.Ant. 785 (lyr.), cf. E.Hipp. 447; of young men strutting about to show their persons, λαμπροί τ' ἐν ἥβῃ καὶ πόλεως ἀγάλματα φοιτῶσ' Id.Fr. 282.11
.

2 roam wildly about, Il.24.533; οἱ δὲ μεγάλα στενάχοντες φοίτων Od.14.355
; φοιτῶν μανιάσιν νόσοις S.Aj.59
, cf. OT 476 (lyr.), 1255: hence, roam about in frenzy or ecstacy, ἐς Διόνυσον, of a Bacchant, AP6.172.

3 of sexual intercourse, go in to a man or woman, εἰς εὐνὴν φοιτῶντε Il.14.296
; πρὸς ἀλλήλους Pl.R. 390c
; πρὸς τὴν γυναῖκα Lys.1.19
; παρ' αὐτήν ib.15; παρὰ τὸν ἑωυτῆς ἄνδρα Hdt.2.111
; παρὰ τοὺς δούλους Id.4.1
; ἐν περιτροπῇ αἱ γυναῖκες φοιτῶσι τοῖσι Πέρσῃσι Id.3.69
.

4 resort to a person as a friend, φ. παρά τινα visit him, Pl.Phd. 59d, Euthd. 295d, La. 181c, etc.; παρ' ἡμᾶς φ. ὡς παρὰ φίλους Id.R. 328d
; πρὸς τὴν συνουσίαν τινός Id.Lg. 624a
; σφιν ἑκατέρωσε Id.Grg. 523b
.

b resort to a person or place for any purpose, ἐφοίτων παρὰ τὸν Δηϊόκεα.. δικασόμενοι Hdt.1.96
; παρά τινα φ. ἐς λόγους Id.7.103
; φ. ἔς τε πολέμους καὶ ἐς ἄγρας, ἔς τε ἀγορὴν καὶ ἐξ ἀγορῆς, Id.1.37; ἐς τὰ χρηστήρια Id.6.125
; εἰς τὸ ἱερὸν ἑκάστης ἡμέρας Pl.Lg. 794b
; φ. πρὸς τοὺς Ἀθηναίους, of embassies from the subject states, Th.1.95; φοιτᾶν ἐπὶ τὰς θύρας τινός frequent, wait at a great man's door, Hdt.3.119, X.Cyr.8.1.8, HG.1.6.10; later, φ. ἐπὶ θύρας Plu.Aem.10
, Luc.DMort.9.2, etc.; ἐπὶ θύραις Plu.Cat. Mi.21
(s. v. l.); ἐπὶ τὴν ἐμὴν οἰκίαν Lys.3.29
, cf. Aeschin.1.58; εἰς τὸ ἱερόν IG7.235.2
(Oropus, iv B. C.); also φ. εἰς συσσίτια Pl.R. 416e
; ἄκλητος φοιτᾷς ἐπὶ δεῖπνον Cratin.45
(anap.), cf. Eup.162 (lyr.); εἰς καπήλου φ. Plu.2.643c
; εἰς Ἱπποθωντίδ' ἐφοίτα φυλὴν χορεύσων D.39.23
; of a company of actors, φ. τισι εἰς τὴν πόλιν Pl.Lg. 817a
.: abs., of a suitor, φοιτῶν ἐναργὴς ταῦρος, ἄλλοτ' αἰόλος δράκων.. ἄλλοτ' ἀνδρείῳ κύτει βούπρῳρος S.Tr.11
.

c of a dream that visits one frequently, haunts one, ἐν ὀνείρασι φοιτῶσα E.Alc. 355
; πολλάκις μοι φοιτῶν τὸ αὐτὸ ἐνύπνιον Pl.Phd. 60e
.

5 resort to a person as a teacher, παρά σε ταῦτα μαθησόμενος Id.Smp. 206b
; παῖς ὢν ἐφοίτας ἐς τίνος διδασκάλου (sc. οἶκον); Ar.Eq. 1235, cf. Pl.Prt. 326c, Alc.1.109d; τῶν διδασκάλων ὅποι ἐφοιτῶμεν Is.9.28
; εἰς τὰ διδασκαλεῖα φ. X.Cyr.1.2.6
; εἰς παλαίστραν Pl.Grg. 456d
; πρὸς τὰς τοῦ γραμματιστοῦ θύρας Id.Erx. 398e
: later, c. dat., τοῖς μάγοις Philostr. VA1.26
; διδασκάλοις Jul.Or.7.219c
: abs., go to school, Ar.Nu. 916, 938 (anap.); ἐδίδασκες γράμματα, ἐγὼ δ' ἐφοίτων D.18.265
: οἱ φοιτῶντες the schoolboys, Pl.Lg. 804d, Isoc.15.183.

6 of a physician, practise, Hp. Lex4.

II of things, esp. of objects of commerce, to come in constantly or regularly, be imported, ἐξ ἐσχάτης (sc. Εὐρώπης) ὅ τε κασσίτερος ἡμῖν φοιτᾷ καὶ τὸ ἤλεκτρον Hdt.3.115
; κέρεα τὰ ἐς Ἔλληνας φοιτέοντα which are imported into Greece, Id.7.126; σῖτος δέ σφι πολλὸς ἐφοίτα corn came in to them in plenty, ib.23, cf. Lys. 32.15, X.HG1.1.35; come in, of tribute or taxes, τάλαντον ἀργυρίου Ἀλεξάνδρῳ ἡμέρης ἑκάστης ἐφοίτα Hdt.5.17
, cf. 3.90: generally, ἀκάμας χρόνος.. ἀενάῳ ῥεύματι φ. E.Fr.594.2
(anap.);
ᾧ μία τις πήρα, μία διπλοΐς, εἷς ἅμ' ἐφοίτασκίπων
travelled, AP7.65
(Antip.); of reports,
λόγος ἐφοίτα
was current, Plu.Fab.21
; τὸ Σερτωρίου κλέος ἐφοίτα πανταχόσε Id.Sert.23
; ἀρεταὶ πάντῃ φ. διὰ τῆς φήμης D.S.10.12
; of fits of pain, ἥδε [νόσος] ὀξεῖα φοιτᾷ καὶ ταχεῖ, ἀπέρχεται S.Ph. 808
, cf. Hes. Op. 103; of the καταμήνια, Arist.HA 582b4, GA 727b27; of recurrent καθάρσεις, Id.HA 583a26; τὰ οὖρα καθαρὰ ἐφοίτα came clear, Hp. Epid.7.115; ἄνω φοιτᾷ ἡ ὀδύνη Id.Mul.1.63
; of recurrent phenomena, such as rain, snow, hail, Arist.Mete. 347b12, Pr. 931a38.

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > φοιτάω
19 ὅτι

ὅτῐ, [dialect] Ep. [full] ὅττῐ (both in Hom.): Conj., to introduce an objective clause,

A that, after Verbs of seeing or knowing, thinking or saying; in Hom. freq. strengthd. ὅτι ῥα, and ὅτι δή:—Usage:

I when ὅτι introduces a statement of fact:

a in Hom. always with ind., the tense following the same rules as in English, ἤγγειλ' ὅττι ῥά οἱ πόσις ἔκτοθι μίμνε πυλάων Il.22.439
.

b in [dialect] Att., ὅτι takes ind. after primary tenses, ind. or opt. after secondary tenses, e.g. ἐνδείκνυμαι ὅτι οὐκ ἔστι σοφός Pl.Ap. 23b
; ᾔσθετο ὅτι τὸ Μένωνος στράτευμα ἤδη ἐν Κιλικίᾳ ἦν X.An.1.2.21
, cf. 2.2.15, al.; ἔλεγον ὅτι οὐκ ὀρθῶς αἱ σπονδαὶ γένοιντο Th.5.61
, cf. Pl.Phd. 59e, etc.; ἠπείλησ' ὅτι.. βαδιοίμην Ar.Pl. 88
: the ind. is freq. retained in the same tense which the speaker used or would have used, ἠγγέλθη.. ὅτι Μέγαρα ἀφέστηκε news came that Megara had (lit. has) revolted, Th.1.114; ἀποκρινάμενοι ὅτι πέμψουσι ib.90: sts. opt. and ind. are found in the same sentence, ἔλεγον, ὅτι Κῦρος μὲν τέθνηκεν, Ἀριαῖος δὲ πεφευγὼς.. εἴη X.An. 2.1.3
; Περικλῆς.. προηγόρευε.. ὅτι Ἀρχίδαμος μέν οἱ ξένος εἴη.., τοὺς δ' ἀγροὺς τοὺς ἑαυτοῦ καὶ οἰκίας.., ἀφίησιν αὐτὰ δημόσια εἶναι Th. 2.13
, cf. Pl.Phd. 61b, etc.: also ὅτι .. and the acc. with inf. are found together, Th.3.25, X.Cyr.1.3.13.

2 when ὅτι introduces a conditional sentence, the Constr. after ὅτι is the same as in independent conditional sentences, εἴ τις ἔροιτο, καθ' ὁποίους νόμους δεῖ πολιτεύεσθαι, δῆλον ὅτι ἀποκρίναισθ' ἄν .. it is manifest that you would answer.., D.46.12, cf. X.Mem.1.6.12.

II ὅτι is freq. inserted pleon. in introducing a quotation (where we use no Conj. and put inverted commas), λόγον τόνδε ἐκφαίνει ὁ Πρωτεύς, λέγων ὅτι ἐγὼ εἰ μὴ περὶ πολλοῦ ἡγεύμην .. Hdt.2.115; καὶ ἐγὼ εἶπον, ὅ. ἡ αὐτή μοι ἀρχή ἐστι .. Pl.Prt. 318a, cf. 356a, 361a, etc.; even where the quotation consists of one word, ib. 330c, Men. 74b, 74c.

2 ὅ. is also used pleon. with the inf. and acc. (cf. ὡς B.
I.I), εἶπον ὅτι πρῶτον ἐμὲ χρῆναι πειραθῆναι κατ' ἐμαυτόν (which is in fact a mixture of two constrr.) Id.Lg. 892d, cf. Phd.63c, X.HG2.2.2, etc.; but ὅτι has freq. been wrongly inserted by the copyists, as if εἶπεν or λέγουσιν must be followed by it, as in Th.4.37 (om. Pap.), X.Cyr.5.4.1, etc.

III ὅτι in [dialect] Att. freq. represents a whole sentence, esp. in affirm. answers, οὐκοῦν.. τὸ ἀδικεῖν κάκιον ἂν εἴη τοῦ ἀδικεῖσθαι. Answ. δῆλον δὴ ὅτι (i.e. ὅτι κάκιον ἂν εἴη, or ὅτι ταῦτα οὕτως ἔχει) Pl.Grg. 475c; cf. οἶδ' ὅτι, ἴσθ' ὅτι, οἶσθ' ὅτι, S.Ant. 276, 758, Pl.Grg. 486a, etc.: hence arose the practice of using δηλονότι (q.v.) as Adv.

2 what we make the subject of the Verb which follows ὅτι freq. stands in the preceding clause, Αυκάονας δὲ καὶ αὐτοὶ εἴδομεν, ὅτι.. καρποῦνται (for εἴδομεν, ὅτι Λυκάονες καρποῦνται) X.An.3.2.23, cf. 3.2.29, etc.

IV ὅτι sts.= with regard to the fact that, ὅτι.. οὔ φησι.. ὄνομα εἶναι, ὑποπτεύω αὐτὸν σκώπτειν Pl.Cra. 384c
, cf. Prt. 330e, etc.

V οὐχ ὅ..., ἀλλὰ or
ἀλλὰ καὶ.., οὐχ ὅ. ὁ Κρίτων ἐν ἡσυχίᾳ ἦν, ἀλλὰ οἱ φίλοι αὐτοῦ
not only Crito
.., but his friends, X.Mem.2.9.8; more fully, οὐ μόνον ὅ. ἄνδρες, ἀλλὰ καὶ αἱ γυναῖκες Pl.Smp. 179b
: so folld. by ἀλλ' οὐδὲ.., ταύτῃ ἀδύνατα ἐξισοῦσθαι οὐχ ὅ. τὰ ἐν τῇ Εὐρώπῃ, ἀλλ' οὐδ' ἐν τῇ Ἀσίᾳ not only the powers in Europe, but.., Th.2.97: οὐχ ὅ., not folld. by a second clause, means although, οὐχ ὅ. παίζει καί φησι Pl.Prt. 336d
, cf. Grg. 450e, Tht. 157b; cf. ὅπως A.
II. 2.

2 for ὅτι μή, v. ὅ τι 11.

B as a causal Particle, for that, because, generally after Verbs of feeling, Il.1.56, 14.407, al.; οὐδὲν ἐκπλαγείς, ὅτι.. εἶδες Jul.Or.1.31a
: but without such a Verb, ὃν περὶ πάσης τῖεν ὁμηλικίης, ὅτι οἱ φρεσὶν ἄρτια ᾔδη Il.5.326
, cf. 9.76, al.; μάλιστα δ' αὐτοὺς ἐπεκαλέσαντο ὅτι τειχομαχεῖν ἐδόκουν δυνατοὶ εἶναι Th.1.102
, cf. And.1.75, Aeschin.3.231; so ὅτιπερ Th.4.14
.

b folld. by τί, ὅτι τί; why? (lit. because why?) D.23.214; ὅτι τί δή; Ar.Pl. 136, Luc.Dem.Enc.22; ὅτι δὴ τί μάλιστα; Pl.R. 343a; ὅτι δὴ τί γε; Id.Chrm. 161c; cf. ὁτιή.

2 seeing that, in giving the reason for saying what is said, γλαυκὴ δέ σε τίκτε θάλασσα.. ὅτι τοι νόος ἐστὶν ἀπηνής as is proved by the fact that.., Il.16.35, cf. 21.488, Od.22.36. [The last syll. is never elided in [dialect] Att., prob. to avoid confusion with ὅτε: in Hom. ὅτ' ([etym.] ὅ τ') prob. always represents ὅτε ([etym.] ὅ τε): there are no examples of ὅττ': hiatus after ὅτι is permitted in Com., Ar.Lys. 611, Ach. 516.]

Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ὅτι
20 γινώσκω

γινώσκω (in the form γιγνώσκω [s. below] since Homer; γιν. in Attic ins in Meisterhans³-Schw. index, from 325 B.C.; in pap fr. 277 B.C. [Mayser 165]; likew. LXX, pseudepigr., Philo, Joseph., apolog.) impf. ἐγίνωσκον; fut. γνώσομαι; 2 aor. ἔγνων, impv. γνῶθι, γνώτω, subj. 1 sg. γνῶ and 3 sg. γνῶ (γνοῖ Mk 5:43; 9:30; Lk 19:15; Hm 4, 1, 5; B-D-F §95, 2; W-S. §13, 22; Mlt-H. 83; Rob. 1214); 2 sg. γνώσῃς (TestAbr A 8 p. 86, 5 [Stone p. 20]); opt. 1 sg. γνῴην; 3 sg. γνοίη Job 23:3, 5; inf. γνῶναι, ptc. γνούς; pf. ἔγνωκα, 3 pl. ἔγνωκαν J 17:7 (W-S. §13, 15 n. 15); plpf. ἐγνώκειν. Pass.: 1 fut. γνωσθήσομαι; 1 aor. ἐγνώσθην; pf. ἔγνωσμαι. (On the spellings γινώσκειν and γιγνώσκειν s. W-S. §5, 31; B-D-F §34, 4; Mlt-H. 108.) This verb is variously nuanced in contexts relating to familiarity acquired through experience or association with pers. or thing.

① to arrive at a knowledge of someone or someth., know, know about, make acquaintance of

ⓐ w. acc. of thing: mysteries (Wsd 2:22; En 104:12) Mt 13:11; Mk 4:11 v.l.; Lk 8:10; will of the Master (Just., D. 123, 4) 12:47f; that which brings peace 19:42; truth (Jos., Ant. 13, 291) J 8:32; times Ac 1:7; sin Ro 7:7; affection 2 Cor 2:4; spirit of truth J 14:17; way of righteousness 2 Pt 2:21 P⁷²; God’s glory 1 Cl 61:1.—Abs. γνόντες (Is 26:11) when they had ascertained it Mk 6:38; ἐκ μέρους γ. know fragmentarily, only in part 1 Cor 13:9, 12.—W. prep. γ. τι ἔκ τινος (X., Cyr. 1, 6, 45; Jos., Vi. 364) know a thing by someth. (Diod S 17, 101, 6): a tree by its fruit Mt 12:33; Lk 6:44; 1J 4:6; γ. τι ἔν τινι (Sir 4:24; 26:9) 1J 4:2. Also γ. τι κατά τι (Gen 15:8): κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο; by what (= how) shall I know this? Lk 1:18.

ⓑ w. personal obj. (Plut., Mor. 69c ἄνδρα τοιοῦτον οὐκ ἔγνωμεν; Did., Gen. 45, 24 evil powers): God (Ael. Aristid. 52, 2 K.=28 p. 551 D.: γ. τὸν θεόν; Herm. Wr. 1, 3; 10, 19a; Sallust. 18, 3 p. 34, 9 θεούς; 1 Km 2:10; 3:7; 1 Ch 28:9; 3 Macc 7:6; PsSol 2:31; Da 11:32 Theod.; Philo, Ebr. 45; Ar. 15, 3; Just., D. 14, 12; Orig., C. Cels. 6, 66, 26f) J 14:7ab; 17:3, 25; Ro 1:21; Gal 4:9; 1J 2:3, 13; 3:1, 6; 4:6ff; 5:20 (for 1J s. M-EBoismard, RB 56, ’49, 365–91); PtK 2. Jesus Christ J 14:7; 17:3; 2 Cor 5:16 ( even though we have known Christ [irrealis, ‘contrary to fact’, is also prob.=even if we had known; cp. Gal 5:11], we now no longer know him; on this pass. s. κατά B7a; σάρξ 5); 1J 2:3f (Just., D. 28, 3). τινὰ ἔν τινι someone by someth. (Ps 47:4; Sir 11:28; TestNapht 3:4) Lk 24:35.

ⓒ w. ὅτι foll. (BGU 824, 8; Philo, Det. Pot. Ins. 22) Mt 25:24; J 6:69; 7:26; 8:52; 14:20, 31; 17:7f, 25; 19:4. W. ὅθεν preceding by this one knows (EpJer 22) 1J 2:18. ἐν τούτῳ (Gen 42:33; Ex 7:17; Josh 3:10 al.) J 13:35; 1J 2:3, 5; 4:13; 5:2. W. combination of two constr. ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι μένει ἐν ἡμῖν, ἐκ τοῦ πνεύματος by this we know that (Jesus Christ) remains in us, namely by the spirit 3:24; cp. 4:13. W. an indir. question foll. (1 Km 14:38: 25:17; 2 Km 18:29; Ps 38:5) Mt 12:7; J 7:51. W. combination of two questions (double interrogative) ἵνα γνοῖ τίς τί διεπραγματεύσατο that he might know what each one had gained in his dealings Lk 19:15.

② to acquire information through some means, learn (of), ascertain, find out

ⓐ w. acc. as obj. (1 Km 21:3; 1 Ch 21:2; 4 Macc 4:4) τοῦτο (1 Km 20:3) Mk 5:43. τὰ γενόμενα what has happened Lk 24:18. τὸ ἀσφαλές Ac 21:34; 22:30. τὰ περὶ ἡμῶν our situation Col 4:8; your faith 1 Th 3:5. Pass. become known to someone w. or without dat. of the pers. who is informed: of secret things Mt 10:26; Lk 8:17; 12:2. Of plots Ac 9:24 (cp. 1 Macc 6:3; 7:3, 30 al.).

ⓑ w. ὅτι foll. (PGiss 11, 4 [118 A.D.] γεινώσκειν σε θέλω ὅτι; 1 Esdr 2:17; Ruth 3:14) J 4:1; 5:6; 12:9; Ac 24:11 v.l.

ⓒ abs. (1 Km 14:29; 3 Km 1:11; Tob 8:12 al.) μηδεὶς γινωσκέτω nobody is to know of this Mt 9:30. ἵνα τις γνοῖ that anyone should obtain knowledge of it Mk 9:30.

ⓓ γ. ἀπό τινος ascertain fr. someone 15:45.

③ to grasp the significance or meaning of someth., understand, comprehend

ⓐ w. acc. foll. (Sir 1:6; 18:28; Wsd 5:7 v.l.; 9:13; Bar 3:9 al.; Just., A I, 63, 5; D. 68, 1 σκληροκάρδιοι πρὸς τὸ γνῶναι νοῦν … τοῦ θεοῦ): parables Mk 4:13; what was said Lk 18:34; (w. ἀναγινώσκειν in wordplay) Ac 8:30. ταῦτα J 3:10; 12:16; what one says J 8:43; God’s wisdom 1 Cor 2:8; the nature of God vs. 11; the nature of the divine spirit vs. 14; the love of Christ Eph 3:19 (s. γνῶσις 1); God’s ways Hb 3:10 (Ps 94:10); τὸν νόμον know the law J 7:49; Ro 7:1 (here perh.=have the law at one’s fingertips, cp. Menand., Sicyonius 138f, τῶν τοὺς νόμους εἰδότων; Just., D. 123, 2). πῶς οὖν [ταῦτα γιγν]ώ̣σκομεν; how then shall we know these things? Ox 1081, 25f (=SJCh 90, 1f), as read by Till p. 220 app.

ⓑ abs. Mt 24:39.

ⓒ w. ὅτι foll. (Wsd 10:12; EpJer 64; 1 Macc 6:13; 7:42; 2 Macc 7:28 al.) Mt 21:45; 24:32; Mk 12:12; 13:28f; Lk 21:30f; J 4:53; 8:27f; 2 Cor 13:6; Js 2:20.

ⓓ w. indir. question foll. (Job 19:29) J 10:6; 13:12, 28.

④ to be aware of someth., perceive, notice, realize

ⓐ w. acc.: their wickedness Mt 22:18; γ. δύναμιν ἐξεληλυθυῖαν that power had gone out Lk 8:46 (on the constr. w. the ptc. cp. PHamb 27, 13 [III B.C.]; BGU 1078 [I A.D.] γίνωσκε ἡγεμόνα εἰσεληλυθότα; POxy 1118, 7; Jos., Ant. 17, 342; Just., D. 39, 2 al.).

ⓑ abs. (Ex 22:9; 1 Km 26:12) Mt 16:8; 26:10; Mk 7:24; 8:17.

ⓒ w. ὅτι foll. (Gen 3:7; 8:11; 1 Macc 1:5 al.): ἔγνω τῷ σώματι ὅτι ἴαται she felt in her body that she was healed Mk 5:29; cp. 15:10; J 6:15; 16:19; Ac 23:6.

⑤ to have sexual intercourse with, have sex/marital relations with, euphemistic ext. of 1 (Menand., Fgm. 558, 5 Kock; Heraclid. Lembus, Pol. 64 [Aristot., Fgm. ed. VRose 1886, 383]; oft. in Plut. and other later authors, and LXX [Anz 306]) w. acc., said of a man as agent (Gen 4:1, 17; 1 Km 1:19; Jdth 16:22; ApcMos 4; Did., Gen. 143, 9) Mt 1:25 (in connection w. the topic of 1:25f see Plut., Mor. 717e; Olympiodorus, Vi. Plat. 1 [Westermann, 1850]: φάσμα Ἀπολλωνιακὸν συνεγένετο τῇ μητρὶ αὐτοῦ τῇ Περικτιόνῃ καὶ ἐν νυκτὶ φανὲν τῷ Ἀρίστωνι ἐκέλευσεν αὐτῷ μὴ μιγνύναι τῇ Περικτιόνῃ μέχρι τ. χρόνου τῆς ἀποτέξεως. Ὁ δʼ οὕτω πεποίηκεν: ‘an apparition of Apollo had relations with [Plato’s] mother Perictione, and in a nocturnal appearance to Ariston [Plato’s father] ordered him not to have intercourse w. P. until the time of her parturition. So he acted accordingly.’—The legend of Plato’s birth is traceable to Plato’s nephew Speusippus [Diog. L. 3:2; Jerome, Adv. Iovin. 1, 42]); of a woman (Judg 11:39; 21:12; Theodor. Prodr. 9, 486 H.) Lk 1:34 (DHaugg, D. erste bibl. Marienwort ’38; FGrant, JBL 59, ’40, 19f; HSahlin, D. Messias u. d. Gottesvolk, ’45, 117–20).

⑥ to have come to the knowledge of, have come to know, know (Nägeli 40 w. exx.)

ⓐ w. acc.

α. of thing (Bar 3:20, 23; Jdth 8:29; Bel 35; Just., D. 110, 1 καὶ τοῦτο γ.): τὴν ποσότητα 1 Cl 35:3; hearts (Ps 43:22) Lk 16:15; will Ro 2:18; truth (Just., D. 139, 5; Tat. 13, 1) 2J 1; 2 Cor 5:21; grace 8:9; πάντα (2 Km 14:20; Just., D. 127, 2) 1J 3:20. τὶ 1 Cor 8:2a. W. object clause preceding: ὸ̔ κατεργάζομαι οὐ γ. what I am accomplishing I really do not know Ro 7:15 (here γ. almost=desire, want, decide [Polyb. 5, 82, 1; Plut., Lycurg. 41[3, 9] ἔγνω φυγεῖν; Appian, Syr. 5 §18; Arrian, Anab. 2, 21, 8; 2, 25, 8; Paradox. Vat. 46 Keller ὅ τι ἂν γνῶσιν αἱ γυναῖκες; Jos., Ant. 1, 195; 14, 352; 16, 331]; mngs. 3 understand and 7 recognize are also prob.). W. attraction of the relative ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γ. at an hour unknown to him Mt 24:50; Lk 12:46. W. acc. and ptc. (on the constr. s. 4a above) τὴν πόλιν νεωκόρον οὖσαν that the city is guardian of the temple Ac 19:35.

β. of pers. know someone (Tob 5:2; 7:4; Is 1:3) J 1:48; 2:24; 10:14f, 27; Ac 19:15; 2 Ti 2:19 (Num 16:5); Ox 1 recto, 14 (GTh 31). W. acc. and ptc. (s. α above, end and e.g. Just., A I, 19, 6) Hb 13:23.

ⓑ w. acc. and inf. (Da 4:17; Just., D. 130, 2 al.) Hb 10:34.

ⓒ w. ὅτι foll. (Sir 23:19; Bar 2:30; Tob 3:14) J 21:17; Ac 20:34; Phil 1:12; Js 1:3; 2 Pt 1:20; 3:3; γ. τοὺς διαλογισμοὺς ὅτι εἰσὶν μάταιοι he knows that the thoughts are vain 1 Cor 3:20 (Ps 93:11).—Oft. γινώσκετε, ὅτι you may be quite sure that Mt 24:33, 43; Mk 13:28f; Lk 10:11; 12:39; 21:31; J 15:18; 1J 2:29 (cp. UPZ 62, 32 [161 B.C.] γίνωσκε σαφῶς ὅτι πρός σε οὐ μὴ ἐπέλθω; 70, 14; 3 Macc 7:9; Judg 4:9; Job 36:5; Pr 24:12). In τοῦτο ἴστε γινώσκοντες, ὅτι Eph 5:5 the question is whether the two verbs are to be separated or not. In the latter case, one could point to Sym. Jer 49:22 ἴστε γινώσκοντες and 1 Km 20:3.

ⓓ w. indir. question (Gen 21:26; 1 Km 22:3; Eccl 11:5; 2 Macc 14:32; Just., A I, 63, 3 τί πατὴρ καὶ τί υἱός) Lk 7:39; 10:22; J 2:25; 11:57.

ⓔ w. adv. modifier γ. Ἑλληνιστί understand Greek Ac 21:37 (cp. X., Cyr. 7, 5; 31 ἐπίστασθαι Συριστί).

ⓕ abs. (Gen 4:9; 18:21; 4 Km 2:3; Sir 32:8) Lk 2:43. τί ἐγὼ γινώσκω; how should I know? Hs 9, 9, 1.

⑦ to indicate that one does know, acknowledge, recognize as that which one is or claims to be τινά (Plut., Ages. 597 [3, 1]; Jos., Ant. 5, 112) οὐδέποτε ἔγνων ὑμᾶς I have never recognized you Mt 7:23; cp. J 1:10. ἐὰν γνωσθῇ πλέον τ. ἐπισκόπου if he receives more recognition than the supervisor (bishop) IPol 5:2. Of God as subject recognize someone as belonging to God, choose, almost= elect (Am 3:2; Hos 12:1; SibOr 5, 330) 1 Cor 8:3; Gal 4:9. In these pass. the γ. of God directed toward human beings is conceived of as the basis of and condition for their coming to know God; cp. the language of the Pythagoreans in HSchenkl, Wiener Studien 8, 1886 p. 265, no. 9 βούλει γνωσθῆναι θεοῖς• ἀγνοήθητι μάλιστα ἀνθρώποις; p. 277 no. 92 σοφὸς ἄνθρωπος κ. θεὸν σεβόμενος γινώσκεται ὑπὸ τ. θεοῦ; Porphyr., ad Marcellam 13 σοφὸς ἄνθρωπος γινώσκεται ὑπὸ θεοῦ; Herm. Wr. 1, 31 θεός, ὸ̔ς γνωσθῆναι βούλεται καὶ γινώσκεται τοῖς ἰδίοις; 10, 15 οὐ γὰρ ἀγνοεῖ τὸν ἄνθρωπον ὁ θεός, ἀλλὰ καὶ πάνυ γνωρίζει καὶ θέλει γνωρίζεσθαι. S. Rtzst., Mysterienrel.³ 299f; Ltzm. on 1 Cor 8:3; RAC XI 446–659.—On the whole word: BSnell, D. Ausdrücke für die Begriffe des Wissens in d. vorplatonischen Philosophie 1924; EBaumann, ידע u. seine Derivate: ZAW 28, 1908, 22ff; 110ff; WBousset, Gnosis: Pauly-W. VII 1912, 1503ff; Rtzst., Mysterienrel.³ 66–70; 284–308; PThomson, ‘Know’ in the NT: Exp. 9th ser. III, 1925, 379–82; AFridrichsen, Gnosis (Paul): ELehmann Festschr. 1927, 85–109; RPope, Faith and Knowledge in Pauline and Johannine Thought: ET 41, 1930, 421–27; RBultmann, TW I ’33, 688–715; HJonas, Gnosis u. spätantiker Geist I ’34; ²’55; EPrucker, Gnosis Theou ’37; JDupont, La Connaissance religieuse dans les Épîtres de Saint Paul, ’49; LBouyer, Gnosis: Le Sens orthodoxe de l’expression jusqu’aux pères Alexandrins: JTS n.s. 4, ’53, 188–203; WDavies, Knowledge in the Dead Sea Scrolls and Mt 11:25–30: HTR 46, ’53, 113–39; WSchmithals, D. Gnosis in Kor. ’55, ³’69; MMagnusson, Der Begriff ‘Verstehen’ (esp. in Paul), ’55; RCasey, Gnosis, Gnosticism and the NT: CDodd Festschr., ’56, 52–80; IdelaPotterie, οἶδα et γινώσκω (4th Gosp.), Biblica 40, ’59, 709–25; H-JSchoeps, Urgemeinde, Judenchristentum, Gnosis ’56; EKäsemann, Das Wandernde Gottesvolk (Hb)², ’57; HJonas, The Gnostic Religion, ’58; JDupont, Gnosis, ’60; UWilckens, Weisheit u. Torheit ( 1 Cor 1 and 2) ’59; DGeorgi, Die Gegner des Pls im 2 Cor, ’64; DScholer, Nag Hammadi Bibliography, 1948–69, ’71.—B. 1209f. DELG s.v. γιγνώσκω. EDNT. M-M. TW. Sv.

Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > γινώσκω

Страницы

См. также в других словарях:

Ελλάδα - Κοινωνία και Οικονομία (Αρχαιότητα) — ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΑΡΧΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Η οικονομία στην Aρχαϊκή περίοδο Στον τομέα της οικονομίας, στην Aρχαϊκή περίοδο, σημειώθηκε μια σημαντική πρόοδος σε σχέση με τη Γεωμετρική περίοδο. Κατά τη διάρκεια της Γεωμετρικής… … Dictionary of Greek
παπούτσι και υπόδημα — Αντικείμενο που σκεπάζει και προστατεύει το πόδι. Οι Αιγύπτιοι, όπως και οι Φοίνικες και οι Εβραίοι, χρησιμοποιούσαν σανδάλια και παντόφλες από φύλλα φοίνικα και πάπυρου και σπάνια από δέρμα· οι Ασσύριοι προτιμούσαν τα πολύ ελαφρά σανδάλια που τα … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Γραμματεία και Λογοτεχνία — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ H λέξη ιστορία συνδέεται ετυμολογικά με τη ρίζα Fιδ , η οποία σημαίνει «βλέπω», και υπό αυτή την έννοια ιστορία είναι η αφήγηση που προκύπτει από έρευνα βασισμένη στην προσωπική παρατήρηση. Τα κείμενα των αρχαίων… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Δίκαιο (Αρχαιότητα και Βυζάντιο) — ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΙΚΑΙΟ Το ελληνικό δίκαιο συνδέεται με την εξέλιξη και την ακμή της πόλης στην αρχαιότητα. Οι πολιτειακές μεταβολές και κυρίως η γένεση, η άνθηση και η πορεία της δημοκρατίας στο χρόνο ορίζουν την έννοια, το εύρος, το περιεχόμενο και τα … Dictionary of Greek
Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες — Νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής θάλασσας, στην Κεντρική Αμερική.Επίσημη ονομασία: Άγιος Βικέντιος και οι Γρεναδίνες Έκταση: 389 τα. Σλμ. Πληθυσμός: 115.942 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Κινγκστάουν (16.000 κάτ. το 2001)Ο Ά.Β. και οι Γ. ανήκουν στο… … Dictionary of Greek
Άγιος Θωμάς και Πρίγκιπας — Νησιωτικό κράτος της δυτικής Αφρικής, στον Κόλπο της Γουινέας.Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία του Αγίου Θωμά και Πρίγκιπα Έκταση: 1.001 τ. χλμ. Πληθισμός: 165.034 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Άγιος Θωμάς (50.000 κάτ.)Νησιωτικό κράτος της δυτικής Αφρικής … Dictionary of Greek
άμαξα και άρμα — Δύο πανάρχαια μέσα συγκοινωνίας, γνωστά με διάφορες παραλλαγές σχεδόν σε όλους τους λαούς. Η ά. γεννήθηκε από την προσαρμογή στο έλκηθρο (που ήταν γνωστό από το 7000 π.Χ.) του τροχού, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά ως βιοτεχνικό και… … Dictionary of Greek
Άγιος Χριστόφορος και Νέβις — Νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής θάλασσας, στην Κεντρική ΑμερικήΤο κράτος αποτελείται από δύο νησιά: τον Ά.Χ. (176,2 τ. χλμ.) και το Ν. (93,2 τ. χλμ.), 3,3 χλμ. ΝΑ του Α.Χ.Τα νησιά χωρίζονται από το στενό Νάροους. Βρίσκονται στο βορειότερο άκρο… … Dictionary of Greek
Αντίγκουα και Μπαρμπούντα — Νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής θάλασσας, στην Κεντρική Αμερική. Υπάγεται στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Υπήνεμων Νήσων (Leeward Islands), στο ανατολικό άκρο της Καραϊβικής θάλασσας.Νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής θάλασσας, στην Κεντρική Αμερική.… … Dictionary of Greek
Μουσείο, Ιστορικό και Λαογραφικό Κορίνθου — Το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Κορίνθου ιδρύθηκε το 1976, από την Κορίνθια Αλκμήνη Γαρταγάνη Πετροπούλου. Άρχισε να λειτουργεί το 1988, σε ένα νεόδμητο ιδιόκτητο κτίριο, το οποίο χτίστηκε με βάση τα αρχιτεκτονικά σχέδια του ακαδημαϊκού Σόλωνα … Dictionary of Greek
Άγιος Πέτρος και Μικελόν — Νησιωτική κτήση (242 τ. χλμ., 6.928 κάτ. το 2001) της Γαλλίας στον Ατλαντικό ωκεανό. Πρωτεύουσα της κτήσης είναι η πόλη του Αγίου Πέτρου.Νησιωτική κτήση (242 τ. χλμ., 6.928 κάτ. το 2001) της Γαλλίας στον Ατλαντικό ωκεανό. Πρωτεύουσα της κτήσης… … Dictionary of Greek

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с греческого на все языки

γυναῖκες καὶ τ

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с греческого на все языки

γυναῖκες καὶ τ

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: